Know – how może być wniesione jako aport do spółki handlowej

Czym jest know – how?

Pojęcie know-how pochodzi z j. angielskiego i oznacza: know – „wiedzieć”, how – „jak”. Piśmiennictwo podkreśla, że know-how stanowią:

„nieznane powszechnie  wiadomości i doświadczenia o charakterze technicznym, technologicznym , produkcyjnym lub handlowym nadające się bezpośrednio do zastosowania w toku działalności spółki (…)” [1].

W świetle art. 1 ust. 1 lit.i) Rozporządzenia  Komisji (UE) NR 316/2014 z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień o transferze technologii (Dz.Urz.UE  L 93/17) know- how  stanowi pakiet informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:

• niejawne, czyli nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne,
• istotne, czyli ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową  oraz
• zidentyfikowane, czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić, czy spełniają kryteria niejawności i istotności.

Czy know- how  może być wkładem niepieniężnym wnoszonym do spółki handlowej?

Wspólnicy są zobowiązani wnieść do spółki handlowej wkłady na pokrycie swoich udziałów. Wkłady te mogą mieć postać pieniężną lub niepieniężną (aport).

W literaturze prawniczej wskazuje się, że:

„Wśród dopuszczalnych przedmiotów aportu wymienia się najczęściej: prawo własności nieruchomości oraz rzeczy ruchomych, prawo użytkowania wieczystego, przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55(1) k.c., prawa na dobrach niematerialnych, takie jak autorskie prawa majątkowe, know- how, itp., papiery wartościowe i prawa udziałowe (akcje, udziały, itp. )” [2].

Z Tezy Postanowienia z dnia 2 lipca 1990 r. (sygn. akt XIV GR 1/90) Legalis nr 45058 wydanego przez Sąd Wojewódzki w Warszawie wynika, że:

„Wkładem niepieniężnym do spółki mogą być wiadomości i doświadczenia o charakterze technicznym nadające się bezpośrednio do zastosowania w procesie produkcji (know-how)”.

W ocenie Sądu Wojewódzkiego wkładem niepieniężnym może być:

„opracowana przez wnioskodawcę technologia wytwarzana określonych wyrobów (nie opatentowana), nową nie znaną innym osobom metodę, występującą w obrocie jako know-how. Tego typu doświadczeniem o charakterze technicznym jest właśnie posiadana przez wnioskodawcę technologia wytwarzania diamentów technicznych.”

Organ interpretacyjny zezwala na wniesienie know-how tytułem aportu do spółki handlowej

W wydawanych interpretacjach indywidualnych organ skarbowy zezwala na wniesienie know- how jako wkładu niepieniężnego do spółki handlowej.

Poniżej przykłady:

1. Interpretacja indywidualna z dnia 11 września 2018 r. (sygn. 0112-KDIL3-1.4011.269.2018.2.KF):

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawcy podają, że:

„prowadzą działalność handlową polegającą na sprzedaży kondensatu dymu wędzarniczego oraz maszyn generujących chmurę dymu wędzarniczego w oparciu o ten kondensat. (…) Wnioskodawcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uzyskali unikalne doświadczenie oraz informacje w zakresie handlu kondensatem dymu wędzarniczego oraz maszynami generującymi chmurę dymu wędzarniczego w oparciu o ten kondensat, stanowiące ich prawa majątkowe do własności intelektualnej (know-how). (…) Wnioskodawcy utworzyli spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w której posiadają po 50% udziałów. Zamierzają podnieść kapitał zakładowy tej spółki poprzez utworzenie nowych udziałów, które zostaną objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci opisanych wyżej praw majątkowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, do której planowane jest wniesienie wkładu niepieniężnego, po wniesieniu do niej aportu będzie prowadzić na terytorium Polski działalność handlową polegającą na sprzedaży kondensatu dymu wędzarniczego oraz maszyn generujących chmurę dymu wędzarniczego w oparciu o ten kondensat. Spółka będzie wykorzystywać opisane wyżej informacje (know-how) w działalności handlowej. Spółce zostanie przekazana pełna dokumentacja zawierająca opisane wyżej informacje”.

Dyrektor  KIS uznał stanowisko wnioskodawcy jako prawidłowe i wyjaśnił, że:

„Zainteresowani, jako twórcy uprawnieni do opisanej we wniosku udokumentowanej wiedzy (informacji), która nadaje się do wykorzystania w działalności handlowej (know-how), a którą zamierzają wnieść do spółki kapitałowej, są podmiotami komercjalizującymi w rozumieniu art. 5a pkt 35 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

2. Interpretacja indywidualna z dnia 23 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.584.2020.3.MG):

Z opisu stanu faktycznego wynika, że:

„W ramach doświadczenia pozyskanego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca uzyskał informacje i rozwinął wiedzę (know-how), która jest wykorzystywana przez niego przy prowadzeniu tej działalności. Wypracowane know-how dotyczy w szczególności (…) obejmujących m.in.:

• zarządzanie potencjałem usługowym (…);
• kanały dystrybucji (sprzedaż z wykorzystaniem narzędzi informatycznych) oraz wykorzystanie marketingowego potencjału klientów profesjonalnych (…) z zachowaniem proporcji do klientów nieprofesjonalnych (…);
• ustalenie optymalnej kolejności wykonywanych działań w procesie sprzedaży i świadczenia usług w (…);
• optymalizację dystrybucji miejsc (…).

Niniejsze know-how Wnioskodawca opisał w opracowaniu (-). Informacje zawarte w Opracowaniu mają charakter niejawny, albowiem nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne. Informacje te są zidentyfikowane, albowiem zostały zapisane w postaci dokumentu papierowego, przechowywanego przez Wnioskodawcę w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z nim innym osobom. Informacje te są istotne, albowiem są ważne i użyteczne z punktu sprzedawanych usług”.

Wnioskodawca planuje wnieś powyższe know- how do spółki z o.o. jako wkład niepieniężny w zamian za udziały.

Dyrektor KIS stwierdził, że:

„Wnioskodawca „w ramach doświadczenia pozyskanego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej uzyskał (wytworzył) i rozwinął wiedzę (know-how) stanowiącą komercjalizowaną własność intelektualną. (-).  Zatem, w myśl cytowanego powyżej art. 5a pkt 35 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Zainteresowanego należy uznać za podmiot komercjalizujący”.

Know – how  powinno być udokumentowane i opisane

Generalnie know- how wnoszone do spółki handlowej powinno być udokumentowane i opisane.

„Brak powyżej cechy czyni aport takiego know-how do spółki kapitałowej niedopuszczalnym, przedmiot wkładu niepieniężnego musi bowiem pozostawać do wyłącznej dyspozycji zarządu spółki i nie może znajdować się jedynie w «umyśle» udziałowca” – wyjaśnia piśmiennictwo [3].

„W literaturze zaproponowano niezamieszczenie szczegółowych opisów poufnych informacji stanowiących know-how w umowach założycielskich. (-)  Kwestię należy rozstrzygnąć w następujący sposób: Ponieważ opis know-how stanowi przedstawienie przedmiotu świadczenia, podlega on przepisom dotyczącym złożenia go do depozytu sądowego. Można przyjąć rozwiązanie, że w umowie założycielskiej znajdzie się odwołanie do dokumentacji technicznej know-how (lub innego dobra niematerialnego). Dostęp do dokumentacji powinno się zapewnić zarządowi, sądowi rejestrowemu oraz biegłym dokonującym badania aportu. (…) Oprócz depozytu sądowego, dokumentację know-how można złożyć do wyspecjalizowanych instytucji prywatnych, zajmujących się przechowywaniem poufnych dokumentów handlowych” (tak R. Skubisz (red.), Prawo własności przemysłowej. System Prawa Prywatnego. Tom 14C, Warszawa 2017, Legalis ).

 Zobacz także: Czy warto zakładać spółki jawne?

Podsumujmy …

Know-how może być wkładem niepieniężnym w spółce handlowej, jeżeli

• jest przydatne dla spółki,
• posiada właściwą dokumentację,
• można je wycenić np. w podejściu dochodowym lub kosztowym,

Podstawa prawna:

Art. 3, art. 25, art. 158 § 1 Kodeksu spółek handlowych  (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1467).

Objaśnienie:

[1]  Bryłowski P. , Rozdział VIII 3.A-C [w:] Kidyba A., (red. naukowa), Meritum Prawo Spółek  Tom II, Warszawa 2020, s. 1032.

[2] Jerzmanowski J., Napierała J., Sójka T. [w:] Koch A., Napierała J. (red.) , Prawo spółek handlowych, Warszawa 2017, s. 53

[3] Komentarz do art. 14 § 1. K.s.h.  J. Bieniak, M. Bieniak, G. Nita-Jagielski, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2022, Legalis

Stan prawny na dzień 18 maja 2023 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek