Prawo podatkowe
Know – how firmy – co to takiego
Pojęcie know-how pochodzi z języka angielskiego i oznacza „wiedzieć jak”. W wolnym tłumaczeniu oznaczałoby „w jaki sposób można coś zrobić” i odnosi się do prowadzenia i zarządzania przedsiębiorstwem. W polskim systemie prawnym nie ma ustawowej definicji terminu know – how. Z pomocą przychodzi utrwalone orzecznictwo sądowe oraz kierunek interpretacyjny organu skarbowego.
Jakie cechy posiada know- how firmy ?
W świetle ugruntowanej linii orzeczniczej „Know-how jest to zespół informacji poufnych, istotnych i zidentyfikowanych we właściwej formie. Termin «poufny» oznacza, że przedmiot umowy nie jest powszechnie dostępny i znany. Termin «istotny» oznacza, że informacje są ważne i niebanalne, zaś termin «zidentyfikowany» oznacza, że know-how jest opisane lub utrwalone w taki sposób, aby możliwe było sprawdzenie, że spełnia ono kryterium poufności i istotności” – tak NSA w tezie wyroku z dnia 31 lipca 2003 r. sygn. akt III SA 1661/01), Legalis nr 58025.
Jest ona tożsama z definicją know- how, którą zawiera art. 1 ust. 1 lit.i) Rozporządzenia Komisji (UE) NR 316/2014 z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień o transferze technologii (Dz.Urz.UE L 93/17).
W wydanej w dniu 25 czerwca 2019 r. interpretacji indywidualnej o sygn. 0111-KDIB2-1.4010.207.2019.1.AR Dyrektor KIS uważa, że „informacje mogą być uznane za know-how jeżeli:
- stanowią dobro niematerialne występujące w postaci wiedzy, zebranych doświadczeń, danych z kluczami ich zastosowań, pozwalające na osiągnięcie określonego efektu gospodarczego,
- można je przeliczyć na rzeczywistą wartość materialną,
- powinny być zdobyte w ramach wypracowanego doświadczenia,
- powinny mieć charakter poufny i istotny,
- powinna być to wiedza zidentyfikowana, utrwalona we właściwy sposób i dająca się przekazać”.
Istotne!
„Podstawowym warunkiem uznania danej wiedzy za know-how jest jej opisanie i utrwalenie. W praktyce oznacza to, że know-how powinno być przekazywane w formie materialnej, np. w formie schematów, planów, receptur, wzorów itp., zawierających tryb postępowania prowadzący do wytworzenia produktu końcowego. Know-how musi być także możliwe do zidentyfikowania, powinno być zatem opisane w umowie licencyjnej bądź zarejestrowane w innej stosownej formie” – interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 30 sierpnia 2022 r. (sygn. : 0111-KDIB1-2.4010.163.2022.1.AW), interpretacja Dyrektora KIS z dnia 7 września 2022 r., sygn.: 0111-KDIB1-2.4010.164.2022.2.ANK
Definicja know- how w ustawach podatkowych
Dla potrzeb podatkowych w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT oraz w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT ustawodawca podaje, że know- how to „informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej”.
Zgodnie z kierunkiem interpretacyjnym:
„Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje znaczenia tego terminu. Wskazuje jednak pośrednio, że «know-how» dotyczy informacji związanych ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej. Termin know-how oznacza zdolność, wiedzę lub umiejętność uzyskania określonego rezultatu lub prowadzenia jakiejś działalności. Know-how składa się z wiadomości i doświadczeń o charakterze technicznym, administracyjnym, finansowym albo innego rodzaju, nadających się do stosowania w pracy przedsiębiorstwa lub do wykonywania zawodu. Pojęcie know-how obejmuje doświadczenia o charakterze technicznym i techniczno-organizacyjnym oraz doświadczenia o charakterze organizacyjnym, finansowym i handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa, które nie są związane z cyklem produkcyjnym” ( tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z dnia 14 czerwca 2022 r. (sygn.: 0113-KDIPT2-3.4011.266.2022.2.AK) oraz dnia 30 grudnia 2021 r. (sygn.: 0115-KDIT1.4011.734.2021.1.MK).
Pogląd w orzecznictwie
Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt XXIII Ga 95/18 wskazuje, że know- how są to:
„informacje o sposobie produkcji. Dotyczą one zawartości poszczególnych składników w produkcie finalnym lub w określonej fazie przerobu, sposobów łączenia poszczególnych elementów w całość, również metod technicznych związanych już z opatentowanymi procesami i wyrobami, niezbędnych do praktycznego wykorzystania patentów i wdrożenia ich do produkcji.
Pojęcie to określa także wiedzę techniczną i specjalne właściwości odkryte przez producenta w rezultacie prowadzonych przez siebie badań, a nie znane konkurencji”.
Jakie można wyróżnić kategorie know – how?
W wydawanych interpretacjach indywidualnych organ skarbowy wskazuje, że w ramach definicji know-how można „wyodrębnić kategorię know-how technicznego oraz know-how nietechnicznego, obejmującego wiedzę organizacyjną lub handlową przydatną nie tylko w procesie produkcji. Know-how techniczne jest pojęciem zbliżonym do projektów wynalazczych. Należą tu wszelkie kategorie rozwiązań technicznych, łącznie z wynalazkami, którym przysługuje zdolność patentowa.(…) . Przedmiotem know-how nietechnicznego są z kolei informacje o charakterze organizacyjnym, finansowym lub handlowym przydatne do prowadzenia przedsiębiorstwa (np. projekty, informacje usprawniające organizację i zbyt w handlu)” – tak Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 30 listopada 2021 r. sygn.: 0112-KDIL1-3.4012.445.2021.2.MR.
Tożsamy pogląd zawiera interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 2 grudnia 2022 r. (sygn.: 0114-KDIP2-1.4010.181.2022.1.KW).
Co może stanowić know- how firmy?
Know- how firmy mogą stanowić informacje poufne dotyczące m.in.:
- wyników badań naukowych przeprowadzonych w firmie,
- nieopatentowanych wynalazków i wzorów użytkowych,
- bazy klientów firmy,
- receptur powstających produktów finalnych (np. przepisy na ciastka),
- zasad obsługi klienta,
- ekspozycji towarów,
- sposobów organizacji pracy.
Przykładowo organ interpretacyjny uznaje za know – how bazę klientów która „(…) jest zbiorem danych kontaktowych i informacji o klientach i dostawcach oraz rodzaju nabywanego lub dostarczanego surowca, (…)” – interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 marca 2012 r. sygn.: ILPB4/423-484/11-4/ŁM. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi „W zakres know-how wchodzić będzie; lista klientów oraz osoby kontaktowe, lista dostawców oraz osoby kontaktowe, lista warunków handlowych z klientami, lista warunków handlowych z dostawcami oraz lista realizowanych inwestycji przez klientów” (interpretacja indywidualna z dnia 7 września 2012 r., sygn.: IPTPB3/423-208/12-4/GG).
Know- how firmy stanowi także :
1. zmiana w recepturze produkcji piwa:
„Propozycja składu surowcowego wychodziła ze strony B. Tak opracowana receptura była używana przez piwowarów na warzelni. Jednakże w procesie produkcji receptura ulegała modyfikacjom dokonywanym przez piwowarów w zakresie temperatur, czasów, korekt zasypów, zmiany składników. W recepturze zawarty był ogólny profil fermentacji, który w rzeczywistości nie znajdował odzwierciedlenia. W trakcie procesu dokonywanych było wiele zmian i korekt. Wszystkie te aspekty procesu stanowiły wyłączną wiedzę (know-how) B. i dodatkowy autorski wkład w proces wytwarzania piwa” – tak WSA w Gliwicach w uzasadnieniu wyroku z dnia 27 września 2022 r. (sygn. akt III SA/Gl 216/22), Legalis nr 2756250.
2. Dokumentacja techniczna firmy
„Chodzi tu o dokumentację techniczną, rysunki techniczne, informacje o zastosowanych produktach, materiałach czy narzędziach wykorzystywanych przez wykonawcę umowy w trakcie tworzenia pojazdów, jak również dokumentację konstrukcyjną. Przedmiotowa dokumentacja zawiera też dane kontrahentów, kooperantów oraz podwykonawców dostarczających elementy zabudowy i wyposażenia specjalistycznego pojazdu typu armatka wodna (…) ” – uzasadnienie wyroku WSA w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2022 r. sygn. akt II SA/Wa 3941/21, Legalis nr 2779302.
Podsumowanie
Jak zatem wynika z powyższego „know-how” to zespół informacji poufnych, istotnych i ujętych we właściwej formie. Ważne jest, że „know-how” może być przedmiotem określonej czynności prawnej, w tym sprzedaży. Może być także przedmiotem aportu (wkładu niepieniężnego) wniesionego do innego podmiotu. Ma ono określoną wartość i stanowi w wielu przypadkach bardzo istotny element majątku przedsiębiorstwa.
Podstawa prawna:
- Art.21 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U.2022.2587)
- Art. 29 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.2022.2647)
Stan prawny na dzień 12 maja 2023 roku
Małgorzata Gach
Wanda Książek