Prawo podatkowe
Przedsiębiorca może utracić prawo do ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych
W dniu 25 marca 2024 r. wszedł w życie art. 67da Ordynacji podatkowej. Zobaczmy co ustawodawca nowego w nim wprowadził.
Obraz Gerd z Pixabay
Przypomnijmy
Trudna sytuacja ekonomiczna firmy może być przesłanką do udzielenia przez organ podatkowy ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Z dyspozycji art. 51 § 1- 2 Ordynacji podatkowej wynika, że zaległością podatkową jest niezapłacony w terminie płatności podatek, zaliczka na podatek lub rata podatku.
Organ podatkowy może …
Na podstawie art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej (O.p.) organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może: odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty albo umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
W orzecznictwie wyjaśniono:
„Ważny interes strony musi być rozpatrywany w kontekście wszelkich danych, które obrazują sytuację finansową. Dane te muszą obejmować informacje dotyczące majątku stron, możliwości płatniczych, źródeł uzyskiwania dochodów i realnych możliwości uzyskiwania tych dochodów, a także skutków jakie dla stron i podmiotów od niej zależnych może powodować wykonanie obowiązków wynikających z nałożonej opłaty. Z kolei przesłanka ważnego interesu publicznego, zdaniem organu, winna być rozumiana jako respektowanie wartości wspólnych i istotnych dla całego społeczeństwa. W interesie publicznym leży w szczególności, by wszyscy zobowiązani wywiązywali się z zapłaty należności stanowiących dochód Państwa” – tak NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 stycznia 2024 r. ( sygn. akt III FSK 3904/21, Legalis nr 3040841).
Sprawdź:
- Ważny interes podatnika lub interes publiczny jako warunek przyznania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych (1)
- Ważny interes podatnika lub interes publiczny jako warunek przyznania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych (2)
… ale podatnik musi dotrzymywać ustalonych terminów płatności
W świetle art. 67da § 1-2 O.p. podatnik może stracić prawo do przyznanej mu ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Tak będzie w przypadku niedotrzymania terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej bądź terminu płatności którejkolwiek z rat, na jakie zostały rozłożone podatek lub zaległość podatkowa.
Wtedy:
„(…) następuje z mocy prawa wygaśnięcie decyzji o:
1) odroczeniu terminu płatności podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę – w całości;
2) rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej – w części dotyczącej raty niezapłaconej w terminie płatności”.
Co ważne:
„W razie niedotrzymania terminu płatności trzech rat, na jakie zostały rozłożone podatek lub zaległość podatkowa, następuje z mocy prawa wygaśnięcie decyzji o rozłożeniu na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej w zakresie wszystkich niezapłaconych rat”.
W przypadku, gdy w jednym miesiącu podatnik zapłaci ustaloną ratę podatku, a w drugim nie zapłaci i tak będzie na przemian, wtedy wydana mu przez organ podatkowy decyzja wygaśnie. W takiej sytuacji podatnik musi zapłacić całą zaległość podatkową wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę.
Istotne!
Art. 67 da § 3. O.p. stanowi, że przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odroczonych lub rozłożonych na raty:
1) należności płatników lub inkasentów;
2) odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
3) należności przypadających od spadkobierców podatnika lub płatnika oraz osób trzecich.
Powyższa zmiana wynika z art. 3 pkt 2 ustawy nowelizującej z dnia 9 marca 2023 r. [1]. Wszedł on w życie z dniem 25 marca 2024 r.
Podsumowanie
Praktyka wskazuje, że organy podatkowe nie są nadmiernie chętne do udzielania ulg w spłacie zaległości podatkowych. Przypadki w których zaległość podatkowa wraz z odsetkami za zwłokę zostaje umorzona pozostają bardzo rzadkie. Częściej możliwe będzie uzyskanie rozłożenia płatności na raty. Jeśli już uda się uzyskać pozytywne dla podatnika rozstrzygnięcie warto dbać o terminową spłatę zobowiązań. Po zmianie przepisów bardzo szybko można utracić przyznaną wcześniej ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych.
Podstawa prawna: Art. 51 § 1-2, art. 67a § 1 , art. 67da Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383).
Objaśnienie :
[1] ustawa nowelizująca z dnia 9 marca 2023 r. : Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 556) ( dostęp w dniu 6 kwietnia 2024 r.)
Stan prawny na dzień 24 kwietnia 2024 roku
Małgorzata Gach, Wanda Książek
