Prosta spółka akcyjna 2023: Zarządzanie spółką (3)

Obraz autorstwa master1305 na Freepik

Informacyjnie

Walne zgromadzenie akcjonariuszy jest najważniejszym organem uchwałodawczym PSA. Tworzą go wszyscy akcjonariusze spółki. Piśmiennictwo wyjaśnia, że:

„walne zgromadzenie jest organem obowiązkowym (obligatoryjnym) PSA w każdym z systemów zarządzania tą spółką, (…). Obok walnego zgromadzenia w PSA zawsze działa jeszcze przynajmniej jeden inny organ, tj. zarząd (i ewentualnie rada nadzorcza – o ile jej ustanowienie zostało przewidziane w umowie tej spółki) – w systemie dualistycznym, albo rada dyrektorów – w systemie monistycznym” – tak Kozieł G., Prosta spółka akcyjna. Komentarz do art. 300(1) – 300(134) KSH, Warszawa 2020, [w:] komentarzu do art. 300(80) k.s.h., Legalis.

Na temat wyboru modelu zarządzania PSA pisałyśmy w artykułach:

• Prosta spółka akcyjna 2023 : Zarządzanie spółką (1)
• Prosta spółka akcyjna 2023 : Zarządzanie spółką (2)

W jaki sposób akcjonariusze PSA podejmują uchwały?

Na podstawie art. 300(80) § 1 – 2 k.s.h. Uchwały akcjonariuszy są podejmowane na walnym zgromadzeniu albo poza walnym zgromadzeniem na piśmie albo przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Akcjonariusze mogą głosować przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jeżeli zostały one wskazane w umowie spółki albo wszyscy akcjonariusze wyrazili w formie dokumentowej zgodę na taki tryb głosowania. Akcjonariusze mogą głosować na piśmie, jeżeli wszyscy akcjonariusze wyrazili w formie dokumentowej zgodę na taki tryb głosowania.

Zgodnie z art. 300(92) § 1 k.s.h. umowa spółki może zawierać postanowienie o uczestnictwie z prawem głosu w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, które obejmuje w szczególności:

1) transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym (przez Internet),

2) dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogą wypowiadać się w toku obrad walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad (np. telekonferencja, videokonferencja),

3) wykonywanie osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed lub w toku walnego zgromadzenia (np. przez aplikację e-Voting).

Piśmiennictwo wyjaśnia:

„Jeżeli umowa PSA nie przewiduje możliwości uczestnictwa przez akcjonariuszy w walnym zgromadzeniu tej spółki (z prawem głosu) przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, zastosowanie może mieć jedynie tradycyjna forma uczestnictwa (z prawem głosu) w posiedzeniu tego organu, a zatem zgodnie z art. 300(95) KSH uczestnictwo osobiste albo przez pełnomocnika” [1].

 

Advertisement

Jakie kompetencje posiada walne zgromadzenie akcjonariuszy?

Walne zgromadzenie akcjonariuszy podejmuje uchwały m.in. w sprawach:

• rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania zarządu lub rady dyrektorów z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
• wypłacenia dywidendy albo o pokryciu straty,
• udzielenia członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków [2],
• zbyciu i wydzierżawieniu przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części oraz ustanowieniu na nich ograniczonego prawa rzeczowego ( np. hipoteka, użytkowanie nieruchomości),
• nabyciu i zbyciu nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że umowa spółki stanowi inaczej,
• emisji obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i emisja warrantów subskrypcyjnych [3] (zdematerializowane papiery wartościowe, które „mogą być papierami wartościowymi odpłatnymi (które można objąć, jak akcje, za zapłatą określonej ceny emisyjnej) albo nieodpłatnymi (które mogą być, inaczej niż akcje, obejmowane bez obowiązku zapłaty jakiejkolwiek ceny emisyjnej)” [4],
• zmiany umowy spółki (art. 300[102] § 1 k.s.h.).

Ważne!

Piśmiennictwo wyjaśnia, że udzielenie absolutorium dotyczy:

„(…) członków zarządu i rady nadzorczej w dualistycznym systemie zarządzania tą spółką albo dyrektorów rady dyrektorów w monistycznym systemie zarządzania tą spółką. Oznacza generalne wyrażenie akceptacji i zatwierdzenie przez walne zgromadzenie czynności podejmowanych przez członków poszczególnych organów w celu wykonania spoczywających na nich obowiązków” [5].

Jakie są rodzaje walnych zgromadzeń akcjonariuszy?

Walne zgromadzenie akcjonariuszy w PSA dzieli się na:

1) zwyczajne walne zgromadzenie – art. 300(82) k.s.h.,

2) nadzwyczajne walne zgromadzenie – art. 300(85) k.s.h.

Zwyczajne zgromadzenie akcjonariuszy  PSA zwołuje zarząd (dualistyczny model zarządzania) lub rada dyrektorów (monistyczny model zarządzania). Niniejsza decyzja podejmowana jest w drodze uchwały. Zwyczajne walne zgromadzenie powinno się odbyć raz w roku w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.

„Przy założeniu zatem, że w konkretnej spółce rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym (jak zwykle jest w większości spółek kapitałowych), zwyczajne walne zgromadzenie PSA powinno się odbyć między 1 stycznia a 30 czerwca danego roku” [6].  

Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwoływane jest w ciągu roku. Nadzwyczajne walne zgromadzenie może zwołać akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą ogólnej liczby głosów lub ogólnej liczby akcji (art. 300(85) § 1 k.s.h.).

Czy uchwały mogą być podejmowane poza walnym zgromadzeniem?

W świetle art. 300(90) k.s.h. uchwały można podjąć mimo braku formalnego zwołania walnego zgromadzenia, jeżeli wszystkie akcje są reprezentowane, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia walnego zgromadzenia lub umieszczenia poszczególnych spraw w porządku obrad.

„ W sposób nieformalny można odbyć zwyczajne walne zgromadzenie, jak i nadzwyczajne (…). Przepis ten odnosi się do zgromadzenia, które w ogóle nie zostało zwołane (nie wysłano zaproszeń ), jak i do zgromadzeń, które wprawdzie zostały zwołane, ale w sposób wadliwy (np. bez zachowania terminów , przez nieuprawniony podmiot” – wskazuje piśmiennictwo [7].

Spełnienie wymogu ustawowego co do: reprezentowania wszystkich akcji „oznacza, że na zgromadzeniu muszą być obecni wszyscy akcjonariusze spółki bądź ich pełnomocnicy (jeśli pełnomocnik jest uprawniony do wykonywania prawa głosu, a nie tylko do udziału w walnym zgromadzeniu – wyrok SN z 20.03. 2015 r., II CSK 384/14, LEX nr 1665585)” [8]. Natomiast sprzeciw wobec odbycia zgromadzenia może zgłosić „każdy z obecnych (tj. zarówno uprawniony do wykonywania prawa głosu, jak i prawidłowo umocowany pełnomocnik). Sprzeciw należy zgłosić przed przystąpieniem do odbywania walnego zgromadzenia, tj. niezwłocznie po jego otwarciu, a przed przejściem do realizacji porządku obrad” [9].

Podstawa prawna:

Art. 300(81), art. 300(82) § 1-2, art. 300(84) § 1- 4 , art. 300(85) § 1,  art. 300(90), art. 300(92) § 1, art. 300[102] § 1, art. 300(119) Kodeksu spółek handlowych (t.j. Dz.U. 2022. 1467).

Objaśnienie:

[1] Tak Kozieł G., Prosta spółka akcyjna. Komentarz do art. 300(1) – 300(134) KSH, Warszawa 2020, [w:] komentarzu do art. 300(92) k.s.h., Legalis.

[2] Powyższe wynika z dyspozycji art. 300(82) §  2 Kodeksu spółek handlowych.

[3] Regulację  prawną w tym zakresie zawiera art. 300(81) Kodeksu spółek handlowych

[4] Tak Kozieł G., Prosta spółka akcyjna. Komentarz do art. 300(1) – 300(134) KSH, Warszawa 2020, [w:] komentarzu do art. 300(119) k.s.h., Legalis.

[5]  Tamże  Kozieł G., Prosta spółka akcyjna. (…) [w:] komentarzu do art. 300(82) § 2  k.s.h., Legalis.

[6]  Tamże Kozieł G., Prosta spółka akcyjna. (…), [w:] komentarzu do art. 300(82) § 1  k.s.h., Legalis.

[7] Tak Kożuchowski M., Macieszczak M., Woźniak B., Prosta spółka  akcyjna  Komentarz ze wzorami, Warszawa 2021 [w:] komentarzu do art. 300(90) k.s.h .

[8] Tamże jw.

[9] Tak Jara Z. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2022, [w:] komentarzu do art. 300(90) k.s.h., Legalis .

Stan prawny na dzień 28 grudnia 2023 roku

Małgorzata Gach, Wanda Książek