Prawo podatkowe
Przedsiębiorco, zbliża się termin zmiany formy opodatkowania firmy w 2024 roku!
Do dnia 20 lutego 2024 roku przedsiębiorcy – podatnicy PIT muszą podjąć decyzję w sprawie zmiany opodatkowania firmy w roku bieżącym.

Obraz autorstwa Freepik
Przypomnijmy
Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej podatnik powinien wskazać formę opodatkowania swojej firmy. Jeżeli nie złoży oświadczenia o wyborze formy opodatkowania, wówczas na podstawie art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) jej dochody zostaną opodatkowane na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Podatnik może jednak zmienić dotychczasową formę opodatkowania. Musi tylko tego dokonać w ustawowym terminie.
Jaki termin obowiązuje przy zmianie dotychczasowej formy opodatkowania firmy?
Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o PIT:
„Podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzonego na piśmie oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego”.
Stosownie do art. 9a ust. 2b ustawy o PIT dokonany wybór sposobu opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, dotyczy również lat następnych, chyba że w kolejnych latach podatnik w terminie określonym w ust. 2 zawiadomi na piśmie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania.
Istotne!
Podatnicy PIT, którzy prowadzą już działalność gospodarczą i w 2024 r. nie planują zmiany dotychczasowych zasad opodatkowania jej dochodów nie muszą podejmować żadnych działań w tym kierunku. W tym przypadku obowiązywać ich będą zasady opodatkowania stosowane w roku poprzednim.
Jakie formy opodatkowania mogą wybrać?
Przedsiębiorcy – osoby fizyczne, którzy chcą w roku 2024 zmienić opodatkowanie firmy mają do wyboru:
- zasady ogólne (skala podatkowa) lub
- podatek liniowy albo
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Opodatkowanie według skali podatkowej
Opodatkowanie według progresywnej skali podatkowej 12 lub 32% tj. w zależności od wysokości uzyskanego dochodu jest dostępne dla każdego przedsiębiorcy – osoby fizycznej. Rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia.
Rozliczenie na zasadach ogólnych polega na opodatkowaniu dochodu, czyli różnicy pomiędzy uzyskanymi przychodami ze źródeł przychodów i kosztami ich uzyskania [1]. Koszty te musza być związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz zgodnie z przepisami muszą być poniesione w celu uzyskania przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Przykładowo kosztem uzyskania przychodu będzie koszt wynajmu lokalu w którym prowadzona jest działalność gospodarcza, koszt usług księgowych, zakup sprzętu komputerowego w firmie, opłacenie czynszu i mediów, koszty użytkowania samochodu w firmie.
Sprawdź także: Wydatki na CSR jako koszty uzyskania przychodów
Powyższą formę opodatkowania może wybrać przedsiębiorca prowadzący jednoosobową firmę oraz wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej osób fizycznych, wspólnik spółki partnerskiej z dochodami do 120.000 zł rocznie. Zapłacą wtedy podatek według stawki 12%. Dochód powyżej ww. kwoty opodatkowany jest już podatkiem wg stawki 32%.
Przy rozliczeniu podatku na zasadach ogólnych podatnik może dodatkowo skorzystać m.in. z odliczenia od dochodu zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ze wspólnego rozliczenie zeznania rocznego z małżonkiem, z ulgi prorodzinnej, ulgi termomodernizacyjnej (Nowe objaśnienia podatkowe w sprawie zastosowania ulgi termomodernizacyjnej w PIT – co zawierają), ulgi na zabytki (Ulga na „pałacyk” na czym polega?), a także z ulg wdrażających innowacje :
- ulgi IP BOX (IP BOX (Innovation Box) – najważniejsze informacje)
- ulgi na robotyzację (Ulga na robotyzację – co nie jest robotem przemysłowym)
Zobacz nasz e- book
Ulga badawczo-rozwojowa – koszty kwalifikowane – interpretacje podatkowe
Więcej informacji: Skala podatkowa
Opodatkowanie podatkiem liniowym
Podatek liniowy jest dostępny dla każdego rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Mogą go wybrać podatnicy prowadzący własną firmę oraz osoby fizyczne – wspólnicy spółek cywilnej, jawnej i partnerskiej.
Sprawdź:
Spółka cywilna. Praktyczny poradnik
Dochody przedsiębiorcy są wtedy opodatkowane 19% stawką podatku, niezależnie od ich wysokości [2]. Opodatkowaniu będzie podlegać dochód osiągnięty w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przy jego ustalaniu należy uwzględnić :
- koszty uzyskania przychodu poniesione w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- stratę z działalności gospodarczej.
W przypadku wyboru opodatkowania według stawki liniowej podatnik nie może:
- rozliczać się wspólnie z małżonkiem,
- rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
- skorzystać z ulgi na dziecko.
Może natomiast odliczyć od dochodu ponoszone składki na ubezpieczenie społeczne.
Zobacz: Podatek liniowy
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Podstawę opodatkowania ryczałtem stanowi osiągnięty przez przedsiębiorcę przychód, po uwzględnieniu przysługujących odliczeń, ale bez pomniejszenia o koszty uzyskania przychodu.
W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o ryczałcie z tej formy opodatkowania mogą skorzystać:
- osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej,
- przedsiębiorstwa w spadku
Od 25 listopada 2018 r. nowa instytucja – zarząd sukcesyjny,
- spółki cywilne osób fizycznych,
- spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,
- spółki jawne osób fizycznych.
Tak będzie wtedy, gdy ich przychody uzyskane z pozarolniczej działalności gospodarczej za rok 2023 nie przekroczą równowartości 2.000.000 euro, tj. kwoty 9.218.200 zł. [4].
Ryczałt może być opłacany dla przedsiębiorców, którzy nie ponoszą wysokich wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wysokość stawki podatku zależy od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Z art. 12 ust. 1 ustawy o ryczałcie wynika, że stawki w ryczałcie kształtują się na poziomie od 2% do 17%.
Wspólnicy spółki jawnej osób fizycznych (analogicznie wspólnicy spółki cywilnej osób fizycznych) nie mogą wysłać wspólnego oświadczenia o wyborze ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania przychodów ze spółki. Każdy z nich musi złożyć odrębne oświadczenie do właściwego dla siebie organu podatkowego (art. 9 ust. 2 ustawy o ryczałcie).
Zobacz nasz e- book
Spółka jawna. Praktyczny poradnik
Ważne!
Z ryczałtu m.in. nie mogą korzystać osoby, które:
- osiągają w całości bądź części przychody z prowadzenia apteki,
- osiągają w całości bądź części przychody z działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
- z działalności wykonywanej samodzielnie przeszły na działalność wykonywaną w formie spółki z małżonkiem,
- z działalności wykonywanej w formie spółki małżonków przeszły na działalność wykonywaną przez jednego lub każdego z małżonków (art. 8 ust. 1 ustawy o ryczałcie).
Więcej informacji: Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W jaki sposób należy zgłosić zmianę formy opodatkowania w 2024 roku?
Oświadczenie o zmianie formy opodatkowania (np. ze skali podatkowej na podatek liniowy lub ryczałt (przy spełnieniu warunków ustawowych) albo odwrotnie przedsiębiorca może złożyć bezpośrednio w ”swoim” urzędzie skarbowym, lub za pośrednictwem CEIDG poprzez aktualizację formularza CEIDG-1.
Sprawdź: Zmień dane firmy w CEIDG
Decyzję o zmianie dotychczasowej formy opodatkowania przedsiębiorca może skonsultować z doradcą podatkowym. Kancelaria Radcy Prawnego Małgorzaty Gach z Krakowa pomoże w wyborze najkorzystniejszej formy opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej.
Podstawa prawna:
- Art. 9a ust. 1- 2b, art. 27 ust. 1 , art. 30c ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647)
- Art. 4 ust. 2 , art. 6 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 9 ust. 1 i ust. 2 , art. 12 ust. 1 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2540) .
Objaśnienie:
[1] Regulację prawną dotycząca opodatkowania wg skali podatkowej zawiera art. 27 ust. 1 ustawy o PIT.
[2] Opodatkowanie podatkiem liniowym reguluje art. 30c ustawy o PIT.
[3] Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zawiera art.6 ust. 1 ustawy o ryczałcie.
[4] Stosownie do art. 4 ust. 2 ustawy o ryczałcie równowartość 2.000.000 euro jest przeliczana na polską walutę według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy. W dniu 2 października 2023 r. średni kurs euro wynosił 4,6091 zł. Podaje to Tabela nr 190/A/NBP/2023 z dnia 2023-10-02 Narodowego Banku Polskiego (dostęp w dniu 11 lutego 2024 r.).
Stan prawny na dzień 14 lutego 2024 roku
Małgorzata Gach, Wanda Książek