Zostańmy w kontakcie

Prawo gospodarcze

Pomoc publiczna dla przedsiębiorców – na co może być przeznaczona (1)

Pomoc publiczna udzielana jest przez państwowe lub samorządowe organy administracyjne na podstawie programu pomocowego lub jako pomoc indywidualna. Może być przeznaczona na pomoc regionalną, horyzontalną i sektorową. W pierwszej części artykułu przedstawiamy wybrane zagadnienia na temat regionalnej pomocy publicznej.

Opublikowany

dnia

pomoc publiczna

Obraz autorstwa freepik

Przypomnijmy…

Unijną definicję pomocy publicznej zawiera art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) .

Pomoc publiczna ma miejsce wtedy, gdy występują:

„ łącznie cztery kryteria definiujące pomoc państwa:

  • wsparcie przyznawane jest przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych;
  • sprzyja co najmniej jednemu przedsiębiorstwu – w takich przypadkach występuje selektywna korzyść;
  • wsparcie zakłóca lub może zakłócać konkurencję; oraz
  • wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi[1].

Na ten temat pisałyśmy w artykule: Pomoc publiczna dla przedsiębiorców – co to takiego

Które rodzaje pomocy publicznej mogą być dopuszczalne

W prawie unijnym zakazane jest udzielanie pomocy publicznej, ponieważ wtedy jedne przedsiębiorstwa były wspierane, a inne nie. Powyższy  zakaz nie jest bezwzględnie obowiązujący. W art. 107 ust. 3 TFUE, prawodawca unijny podał przypadki w których pomoc państwa może zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym, czyli dopuszczalną. Będzie to:

a) „pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, (…)”,

b) „pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (…) ”,

c) „pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem”,

d) ”pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji w Unii w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem”,

e)”inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, na wniosek Komisji”.

Sprawdź: Pomoc publiczna dla przedsiębiorców – programy pomocowe i pomoc indywidualna

Advertisement

 

Istotne!

Pomoc publiczna może pochodzić ze środków samorządowych lub z budżetu UE (np. z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności).

Pomoc regionalna – dla kogo jest przeznaczona  

Pomoc regionalna jest podstawowym rodzajem pomocy publicznej. Przeznaczona jest dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w województwach słabiej rozwiniętych pod względem gospodarczym.

Unijne zasady przyznawania pomocy regionalnej zawiera rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. (dalej: rozporządzenie GBER) [2] oraz w wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie regionalnej pomocy państwa (2021/C 153/01) (dalej: Wytyczne KE)  [3] .

W Wytycznych KE znajduje się m.in. lista obszarów państw UE objętych niniejszą pomocą. Na ich podstawie zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027. Rozporządzenie to określa obszary kraju, na których jest dopuszczalne udzielanie pomocy regionalnej, maksymalne wielkości tej pomocy, a także rodzaje działalności gospodarczej, dla których udzielanie pomocy regionalnej nie jest dozwolone.

Sprawdź: Mapa Pomocy Regionalnej na lata 2022 – 2027 dla Polski

Zobacz także: Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1315 z dnia 23 czerwca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu oraz rozporządzenie (UE) 2022/2473 uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE.L.2023.167.1)

Ważne!

Pomoc regionalna nie ma  zastosowania  m.in. w sektorze wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii, w sektorze węgla kamiennego i brunatnego, w sektorze rybołówstwa i akwakultury.

Sprawdź: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Pomoc regionalna

Na co może zostać przeznaczona pomoc regionalna ?

Pomoc regionalna może zostać przeznaczona na: regionalną pomoc inwestycyjną, regionalną pomoc operacyjną,  pomoc na rzecz rozwoju obszarów miejskich.

Advertisement

Zgodnie z art. 2 pkt 41 – 42 rozporządzenia CBER mamy dwa rodzaje pomocy regionalnej: regionalną pomoc inwestycyjną oraz regionalną pomoc operacyjną. Prawodawca unijny wyjaśnia, że :

  • „regionalna pomoc inwestycyjna” oznacza pomoc regionalną przyznawaną na inwestycję początkową lub inwestycję początkową na rzecz nowej działalności gospodarczej natomiast
  • „regionalna pomoc operacyjna” oznacza pomoc na ograniczenie bieżących wydatków przedsiębiorstwa, które nie są związane z inwestycją początkową. Obejmuje to takie kategorie kosztów, jak koszty personelu, materiałów, zamówionych usług, komunikacji, energii, konserwacji, czynszu, administracji, ale z wyłączeniem kosztów amortyzacji i kosztów finansowania, jeśli były one uwzględnione w ramach kosztów kwalifikowanych przy przyznawaniu pomocy inwestycyjnej”.

Na jakie działania może być udzielona regionalna pomoc inwestycyjna ?

Regionalna pomoc inwestycyjna udzielana jest zgodnie z rozporządzeniem GBER oraz rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych (…) [5] .

Regionalna pomoc inwestycyjna  może  zostać przyznana na nową inwestycję  tzw. „inwestycję początkową”. Zgodnie z art. 2 pkt 49  rozporządzenia GBER „«inwestycja początkowa» oznacza:

  1. inwestycję w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z założeniem nowego zakładu, zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu, dywersyfikacją produkcji zakładu poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w zakładzie lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu; lub
  2. nabycie aktywów należących do zakładu, który został zamknięty lub zostałby zamknięty, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym aktywa nabywane są przez inwestora niezwiązanego ze sprzedawcą i wyklucza się samo nabycie akcji lub udziałów przedsiębiorstwa”.

Przykład regionalnej pomocy inwestycyjnej :

Na podstawie rozporządzenie Rady Ministrów  w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych przedsiębiorcy realizujący nową inwestycję mogą być  zwolnieni z  podatku od nieruchomości. Rada Gminy może podjąć uchwałę w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości na wspieranie inwestycji początkowych w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej dla przedsiębiorstw.

Ważne!

Jak podaje Polska  Agencja  Inwestycji i  Handlu w ramach Programu wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011-2030:

„wsparcie inwestycji początkowej będzie udzielane z dwóch tytułów: kosztów kwalifikowanych tworzenia nowych miejsc pracy i kosztów kwalifikowanych inwestycji. Program jest w całości finansowany ze środków budżetu państwa”.

Organem udzielającym niniejszej pomocy jest Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Zobacz także: Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 12 czerwca 2024 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej, pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną, pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę lokalną oraz pomocy de minimis na zieloną transformację miast w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz.U. 2024.902)

Istotne!

W 2022 r. wartość udzielonej pomocy regionalnej wyniosła 4 578,9 mln zł  i stanowiła ”(…) 12,5 procent całkowitej wartości udzielonej pomocy, (-) ” –  wskazuje UOKiK w Raporcie  o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2022 r .[ x]

Pomoc regionalna na rozwój obszarów miejskich

Pomoc regionalną  na rozwój obszarów miejskich reguluje Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy regionalnej na rzecz rozwoju obszarów miejskich w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U z .2024 r. poz. 3) .

Niniejsza pomoc ma na celu wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego województwa objętego regionalnym programem na lata 2021-2027. Jest udzielana na pokrycie kosztów kwalifikowalnych, czyli całkowitych kosztów danego projektu na rzecz rozwoju obszarów miejskich (§  7, §  8 ust. 1- 2 rozporządzenia jw.). Środki na ten cel pochodzić będą m.in. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Zobacz: Fundusze Europejskie dla Regionów

Podstawa prawna:

Advertisement
  1. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Tekst mający znaczenie dla EOG) , publ.  Dz.U.UE.L.2014.187.1
  2. Komunikat Komisji – Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa (Dz.U.UE.C.2021.153.1)
  3. Art. 10 Ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej  (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 702)
  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 2021 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027 (Dz.U. z 2021 r. poz. 2422)
  2. Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 28 grudnia 2023 r. w sprawie udzielania pomocy regionalnej na rzecz rozwoju obszarów miejskich w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U  z 2024 r. poz. 3)

Objaśnienie :

[1] Pojęcie pomocy państwa (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.).

[2] rozporządzenie GBER (z angielskiego general block exemption regulation – tj. ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych) : Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Tekst mający znaczenie dla EOG), publ.  Dz.U.UE.L.2014.187.1 (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.).

[3] wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie regionalnej pomocy państwa (2021/C 153/01) : Komunikat Komisji – Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa (Dz.U.UE.C.2021.153.1) (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.)

[4] rozporządzenie Rady Ministrów. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027 : Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 2021 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2022–2027 ( Dz.U. z 2021 r. poz. 2422) (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.).

[5] rozporządzenie Rady Ministrów  w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych (…) : Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2015 r. w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną, pomoc na infrastrukturę lokalną, pomoc na rzecz regionalnych portów lotniczych oraz pomoc na rzecz portów ( t.j.  Dz. U. z 2022 r. poz. 1387) (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.).

[6] Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Raport o pomocy publicznej w Polsce udzielonej przedsiębiorcom w 2022 r., Warszawa, grudzień 2023 roku r. [w:] Raporty (dostęp w dniu 20 czerwca 2024 r.)

Stan prawny na dzień 17 lipca 2024 roku

Małgorzata Gach,  Wanda Książek

POMAGAM UKRAINIE

  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/kategoria/pomagam-ukrainie/

SKLEP

DODATKI DLA SUBSKRYBENTÓW

  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/zalozenie-spolki-cywilnej-krok-po-kroku-checklista-do-pobrania/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/dodatki-dla-subskrybentow/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/dodatki-dla-subskrybentow/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/10-powodow-dla-ktorych-warto-zalozyc-spolke-z-o-o/


Newsletter


Możesz też otworzyć formularz w pełnej formie w nowej karcie przeglądarki. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera.

Administratorem Danych Osobowych jest Kancelaria Radcy Prawnego Małgorzata Gach z siedzibą w Krakowie (31-560) przy ul. Na Szaniec 17/9 (adres do korespondencji: ul. Bałuckiego 26/2, 30-318 kraków), identyfikująca się numerem NIP: 552 137 70 75, REGON: 3568592096, będąca właścicielem portalu prawo-dla-ksiegowych.pl, z którą jest możliwy kontakt poprzez e-mail: kontakt@prawo-dla-ksiegowych.pl lub m.gach@gach.pl. Informacje dotyczące przetwarzania udostępnionych danych przez Administratora Danych Osobowych znajdują się również w Polityce Prywatności oraz Regulaminie zawartym na portalu prawo-dla-ksiegowych.pl.

ŚLEDŹ TAKŻE

  • podatkiwspolkach.pl
  • prawo-dla-ksiegowych.pl
  • lexagit.pl

Prawo dla księgowych

MASZ PYTANIE?