Prawo spółek
Spółki jawne podatnikami CIT ? – w jakich okolicznościach?
W ramach zmian podatkowych na przyszły rok MF powróciło po latach do pomysłu opodatkowania CIT spółek komandytowych. Trzeba jednak powiedzieć, że w pewnych okolicznościach także spółki jawne mają być podatnikami CIT.
Spółki jawne podatnikami CIT?
Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt z dnia 15 września 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.
W zakresie spółek jawnych wynika z niego, że spółka jawna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium RP może być podatnikiem CIT:
- jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz
- spółka jawna nie złoży:
- przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albo w art. 5 ust. 1, lub
- aktualizacji informacji, o której mowa w lit. a), w terminie 14 dni licząc od dnia zaistnienia zmian w przekazanej informacji
– do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika, osiągającego dochody z takiej spółki.
Zatem jak z tego wynika potencjalny problem mogą mieć spółki jawne, których wspólnikami są podatnicy CIT (spółka z o.o., spółka akcyjna czy spółka komandytowo-akcyjna), jak również jeśli wspólnikami takiej spółki jawnej są np. inna spółka jawna czy komandytowa (tj. podmiot nie będący podatnikiem podatku dochodowego).
Bezpieczne pozostają tylko spółki jawne ze wspólnikami – osobami fizycznymi.
Dla wyłączenia tego problemu spółki jawnej jako podatnika CIT konieczne będzie złożenie odpowiednich informacji, teoretycznie przed rozpoczęciem roku obrotowego oraz aktualizacji w terminie 14 dni w razie zmiany.
Dalsze przepisy określają tylko podstawowe dane, które mają być ujęte w takiej informacji. Pytanie jaka procedura zostanie przyjęta w zakresie roku 2021??
Spółki jawne podatnikiem CIT – jak długo
Problem tkwi w tym, że zgodnie z projektem:
„Spółka jawna posiada status podatnika odpowiednio od pierwszego dnia roku obrotowego, o którym mowa w ust. 3 pkt 1a lit. a, albo od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników, o którym mowa w ust. 3pkt 1a lit. b, do dnia likwidacji spółki lub wykreślenia z właściwego rejestru”.
To by prowadziło do wniosku, że jeśli spółka jawna stanie się raz takim podatnikiem CIT, to pozostawać będzie takim podatnikiem przez cały okres funkcjonowania – skoro ustawa mówi tutaj o dniu likwidacji spółki lub wykreślenia z KRS.
Wydaje się, że zasady przyjęte dla spółek jawnych są jednak nadmiernie rygorystyczne. Zaznaczyć trzeba, że generalnie wspólnicy spółek osobowych są wpisywani i ujawniani w KRS.
Tymczasem organy podatkowe chcą uzależnić status podatkowy spółki jawnej od konieczności złożenia kolejnych informacji, do których praktycznie same mają dostęp.
Wystarczy przy tym spóźnić się ze złożeniem np. aktualizacji informacji w zakresie wspólników, żeby nagle stać się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. I może się tak stać niezależnie od tego czy spółka jawna będzie mniejszym czy większym podmiotem.
Do oceny pozostawiam sensowność i celowość opisanych wyżej rozwiązań.
Wniosek jest tylko taki, że obecnie prowadzenie działalności gospodarczej to działanie w warunkach bardzo wysokiego ryzyka.
