Upadłość konsumencka – postępowanie upadłościowe (1)

Postępowanie upadłościowe przy upadłości konsumenckiej inicjuje złożenie wniosku o upadłość przez dłużnika (konsumenta) lub jego wierzyciela do sądu rejonowego, wydział gospodarczy ds. upadłościowych. Ich wykaz znajduje się w Obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie przekazania niektórym sądom okręgowym i sądom rejonowym rozpoznawania spraw gospodarczych z obszarów właściwości innych sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz.U. 2022.2562).

Na ten temat pisałyśmy w artykule: Upadłość konsumencka – kiedy jest możliwa

Postępowanie upadłościowe konsumenta – jakie etapy?

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd upadłościowy:

1. rozpoznaje złożony wniosek,

2. wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości w którym ustanawia syndyka masy upadłości,

Sąd rozpoznaje wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Sąd rozpoznaje wniosek o ogłoszenie upadłości pod względem formalnym.

Sąd wtedy m.in. sprawdza, czy:

1. formularz wniosku został prawidłowo wypełniony (np. pola niewypełnione we wniosku należy przekreślić znakiem X,

2. wniosek został złożony w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach (nie kserokopiach) wraz z załącznikami,

3. dokumenty dołączone do wniosku są kompletne ( tj. posiadają wszystkie strony),

4. wniosek zawiera prawidłowe dane wierzycieli wraz z wymaganymi kwotami zadłużenia oraz terminem zapłaty,

5. dłużnik we wniosku prawidłowo opisał swój majątek (oszacowanie jego składników).

W przypadku, gdy wniosek zawiera braki formalne, wówczas sąd wzywa wnioskodawcę do ich uzupełnienia w terminie tygodniowym ( art. 130 § 1.K.p.c.).

Sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej

Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie jednego sędziego zawodowego ( art. 491(3) Prawa upadłościowego).

Zgodnie z art. 491(5) ust. 1 Prawa upadłościowego „sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym:

1. wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;

1a) wymienia NIP, jeżeli upadły miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;

2. określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej;

3. wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia wierzytelności syndykowi;

4. wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej, do ich zgłaszania syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu upadłościowym; dla wierzycieli, o których mowa w art. 216aa ust. 1, wskazuje adres do zgłoszenia praw oraz praw osobistych i roszczeń ciążących na nieruchomości syndykowi;

5. wyznacza syndyka;

6. określa, czy postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie określonym w art. 491(1) ust. 1 czy 2;

7. jeżeli postępowanie upadłościowe będzie prowadzone w trybie określonym w art. 491(1) ust. 2, w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd określa również, czy funkcje sędziego-komisarza oraz zastępcy sędziego-komisarza będzie pełnił sędzia czy referendarz sądowy”.

Zgodnie z art. 491(6) Prawa upadłościowego postanowienie o ogłoszeniu upadłości sąd upadłościowy doręcza się również syndykowi. O ogłoszeniu upadłości powiadamia się właściwą izbę administracji skarbowej oraz właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o ogłoszeniu upadłości.

Jakie są koszty upadłości konsumenckiej?

Do kosztów upadłości konsumenckiej zaliczamy m.in. wynagrodzenie syndyka. Niniejsza kwestia została uregulowana w art. 491 (9 ) ust. 1-2 Prawa upadłościowego w świetle którego wynagrodzenie syndyka jest ustalane:

„(-) biorąc pod uwagę wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas trwania postępowania.

Wynagrodzenie syndyka ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności”.

Istotne!

Z dyspozycji zawartej w art. 491(7) ust. 1 – 2 Prawa upadłościowego wynika, że w przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa. Wraz z:

„(-) ogłoszeniem upadłości sąd przyznaje syndykowi zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę tymczasowo ze środków Skarbu Państwa, chyba że majątek upadłego pozwala na bieżące pokrywanie kosztów postępowania. W dalszym toku postępowania, w razie potrzeby, sąd przyznaje syndykowi zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę tymczasowo ze środków Skarbu Państwa”

Podstawa prawna:

Art. 11 ust. 1 – 1a , art. 491(3), art. 491(5) ust. 1 , art. 491(6) , art. 491(7) ust. 1 -2, art. 491(9) ust. 1 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U.2022.1520).

Stan prawny na dzień 27 stycznia 2023 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek