Prawo gospodarcze
[wpis gościnny] Problem z ochroną „starych” interpretacji podatkowych po 1 stycznia 2017 r.
Jedną ze zmian w Ordynacji podatkowej, która została przeforsowana w ostatnim okresie czasu była specyficzna modyfikacja ochrony podatnika, jaka wiązała się dotychczas z uzyskaniem indywidualnej interpretacji podatkowej.
Ochrona podatnika
Dla przypomnienia generalnie indywidualne interpretacje podatkowe chronią podatnika przed wszczęciem postępowania karno-skarbowego oraz wyłączają konieczność zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.
Podatników oczywiście najbardziej interesuje ochrona przed zapłatą podatku.
Taka ochrona realizuje się najpełniej generalnie wówczas, kiedy wniosek o interpretację złożony przez podatnika, dotyczył zdarzenia przyszłego, a interpretacja doręczona została podatnikowi przed wystąpieniem owego zdarzenia.
Osłabienie mocy ochronnej w związku wprowadzeniem klauzuli unikania opodatkowania
Moc ochronna ww. interpretacji podatkowych została osłabiona już w związku wprowadzeniem klauzuli unikania opodatkowania w lipcu 2016 r.
Ustawodawca uznał wówczas, że nie ma uzasadnienia, aby podmiot, który unika opodatkowania, korzystał z ochrony wynikającej z uzyskanej interpretacji indywidualnej oraz mógł powoływać się na bezpieczeństwo prawne, jakie interpretacja taka ma zapewniać (art. 14 na Ordynacji podatkowej w brzmieniu od dnia 15 lipca 2016 r.). Przepis ten miał zastosowanie do interpretacji podatkowych wydanych po dniu 15.07.2016 r.
Zatem o ile stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej będą stanowiły element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w postępowaniu podatkowym przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w związku z zastosowaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania lub stwierdzeniem nadużycia prawa w rozumieniu w art. 5 ust. 5 Ustawy o podatku VAT, to ochrona przewidziana w przepisach Ordynacji podatkowej nie znajduje zastosowania.
Ochrona interpretacji indywidualnej zostaje wyłączona także w zakresie interpretacji indywidualnych – interpretacje podatkowe po 1 stycznia 2017 r.
Obecnie ustawodawca poszedł jeszcze dalej ponieważ uznał, że ochrona interpretacji indywidualnej zostaje wyłączona także w zakresie interpretacji indywidualnych wydanych przed dniem 1 stycznia 2017 r. (bez żadnego ograniczenia czasowego):
jeżeli korzyść podatkowa wynikająca ze stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem interpretacji indywidualnej została uzyskana od dnia 1 stycznia 2017 r.
Przepis ten skutkuje tym, że niezależnie od faktu wystąpienia i otrzymania indywidualnej interpretacji podatkowej, która powinna przecież chronić podatnika, ochrona ta może zostać wyłączona, jeśli organ dojdzie do przekonania, że chodziło w istocie o unikanie opodatkowania. Przepis ten działać ma przy tym wstecz, w tym kontekście, że ma zastosowanie do interpretacji wydanych w przeszłości bez żadnego ograniczenia czasowego.
Zmianę przepisów w zakresie interpretacji podatkowych po 1 stycznia 2016 r. należy uznać za budzącą wiele wątpliwości.
Prawo jako takie musi być przewidywalne i musi budzić zaufanie. Z kolei podatnik musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. Obecnie już nic nie będzie jasne i przewidywalne.
Autor artykułu:
Joanna Mizińska