Prawo spółek
Kontrakt menedżerski a co to takiego?
Czasami osoba zarządzająca danym podmiotem, czy też nowy istotny pracownik chce być zatrudniony w przedsiębiorstwie na kontrakcie menedżerskim. Zwykle jest to osoba, która ma zarejestrowaną działalność gospodarczą w CEiDG.
Co to jest kontrakt menedżerski?
Przepisy prawa nie wskazują co się rozumie przez kontrakt menedżerski, co oczywiście może powodować pewne trudności interpretacyjne. W każdym razie musi chodzić niewątpliwie o umowę o zarządzanie przedsiębiorstwem. Mieścić się w tym może tworzenie np. struktury organizacyjnej podmiotu, nowych placówek, poszukiwanie nowych rynków zbytu. Umowa ta w różny sposób może określać prawa i obowiązki stron, podległość zarządowi, reprezentowanie spółki na zewnątrz. Cywilistycznie jest to zatem umowa nienazwana, która łączy szereg elementów.
Kontrakt menedżerski a podatek dochodowy
Podpisanie umowy o zarządzanie (kontraktu menedżerskiego) z osobą fizyczną wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, wcale nie oznacza, że osoba ta będzie traktowana w stosunku do zarządzanego przedsiębiorstwa jako przedsiębiorca z wszystkimi tego faktu konsekwencjami.
Wprost przeciwnie – zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt. 9) Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – podatkowo kontrakt menedżerski – nawet jeśli jest zawierany w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej – jest traktowany jako generujący przychody z działalności wykonywanej osobiście.
Wymusza to opodatkowanie przychodów wg skali podatkowej ze wszystkimi konsekwencjami tego faktu. Kwota przychodu może być pomniejszona tylko o niewielkie „pracownicze” koszty uzyskania przychodu.
Płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy pozostaje spółka dokonująca wypłaty wynagrodzeń na rzecz osób fizycznych. Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są naliczane analogicznie do umowy zlecenia. Sama rejestracja w CEiDG nie ma zatem tutaj żadnego znaczenia.
Dla podmiotu wypłacającego wynagrodzenie z kontraktu menedżerskiego kwoty powinny stanowić koszt uzyskania przychodu na normalnych zasadach.
Kontrakt menedżerski a podatek VAT
Kontrakt menedżerski ma także swoje reperkusje w zakresie podatku VAT. W zakresie podatku VAT istotne jest czy osobę, która świadczy usługi menedżerskie na podstawie kontraktu menedżerskiego można w konkretnym przypadku uznawać za podatnika podatku VAT. Zaznaczyć trzeba, że w uproszczeniu za podatnika VAT można uznać osobę, która wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą.
Art. 15 ust. 3 u.p.t.u. wskazuje natomiast, że:
Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności: 3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Generalnie przyjmuje się, że im sam stosunek prawny jest zbliżony do umowy o pracę, tym mniejsze jest niebezpieczeństwo uznania menedżera za podatnika podatku VAT. W każdym jednak przypadku kontrakt menedżerski, tj. jego zapisy muszą być dokładnie przeanalizowane, tak aby ustalić wszystkie okoliczności decydujące o opodatkowaniu VAT. W skrajnym przypadku menedżer, mimo iż pod kątem podatku dochodowego będzie taktowany niemal jak pracownik, w zakresie VAT może być zobligowany do wystawiania faktur VAT.
Kontrakt menedżerski – wątpliwości
Bez wątpienia pod kątem podatkowym kontrakt menedżerski stanowi dość specyficzną formułę „zatrudniania” pracownika. Z jednej strony może to być (aczkolwiek nie musi), osoba będąca formalnie przedsiębiorcą, która jednak pod kątem podatku dochodowego będzie rozliczana tak jak pracownik, zaś w zakresie podatku VAT może być zmuszona do wystawiania faktur VAT (tzn. będzie miała jednocześnie prawo do odliczenia podatku naliczonego). Należy zatem przemyśleć w każdym indywidualnym przypadku celowość i warunki zawierania tego typu umów lub zastosować inne metody rozliczeń z osobami zarządzającymi firmą.