Kasa fiskalna online 2023 – czy zawsze jest obowiązkowa dla prawnika

Informacyjnie …

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U.2022.931) (dalej: ustawa o VAT). Zgodnie z dyspozycją w nim zawartą podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Sprzedaż obejmuje „odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów” (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

Na temat obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas fiskalnych online przez przedsiębiorców wybranych branż pisałyśmy w artykule: Kasa fiskalna online 2021 – kto musi ją posiadać

Co obejmuje działalność prawnicza?

W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) działalność prawnicza została uregulowana w sekcji 69, kod 69.10.Z.

Obejmuje ona:

1) reprezentowanie interesów jednej strony przeciw drugiej stronie przed sądem lub innym ciałem orzekającym, prowadzone przez adwokatów, radców prawnych lub pod ich nadzorem: doradztwo i reprezentowanie w sprawach cywilnych, doradztwo i reprezentowanie w sprawach karnych, doradztwo i reprezentowanie w przypadkach sporów pracowniczych,

2) doradztwo prawne i ogólne konsultacje, przygotowywanie dokumentów prawnych w zakresie: statutów, umów, porozumień i innych dokumentów związanych z prowadzeniem firm, dokumentacji patentowej i praw autorskich, przygotowywanie innych dokumentów prawnych, np.: testamentów, pełnomocnictw,

3) działalność notariuszy, komorników, sędziów polubownych, rzeczników patentowych, radców prawnych, mediatorów sądowych [1] .

Czy prawnik zawsze musi posiadać kasę rejestrująca online?

Generalnie, usługi prawnicze nie podlegają zwolnieniu z posiadania kasy fiskalnej online.   Z powyższego obowiązku ustawodawca przewidział zwolnienia dla wykonania konkretnych czynności.

Od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. obowiązuje Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U 2021. 2442).

Jak stanowi § 4 ust.1 pkt 2 lit. g) niniejszego rozporządzenia zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym nie podlega świadczenie usług prawniczych z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia. W poz. 27 tego załącznika wymienione zostały czynności notarialne.

Stosownie do § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia z obligatoryjnego obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., zwolnione zostają czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Pod poz. 37 załącznika jw. ustawodawca podaje, że z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej zwolnione jest świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Poznajmy stanowisko organu interpretacyjnego

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego:

„(-) wnioskodawca opisał dwie sytuacje, w których mógłby sprzedawać usługi prawnicze na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Pierwsza z nich to świadczenie usługi wyłącznie na odległość przez cały okres aż do jej zakończenia (kontakt z klientem odbywałby się przez skrzynkę e-mail, komunikatory internetowe, telefon; nie byłoby kontaktu bezpośredniego).

Drugi rodzaj usługi świadczony by był także w kontakcie bezpośrednim (spotkanie z klientem w lokalu kancelarii, w sądzie lub w urzędzie albo w innym miejscu), jednakże przekazanie rezultatu świadczonej usługi odbywałby się wyłącznie na odległość (np. przekazanie odebranego pisma kończącego sprawę przez wysyłkę pocztą lub e-mailem, rozmowa telefoniczna informująca o rezultacie zakończonej sprawy, wysłanie klientowi sporządzonego pisma do samodzielnego złożenia w odpowiednim miejscu; wysłanie mu sporządzonego wzoru umowy, regulaminu do wykorzystania itp.).

Płatność za wymienione usługi odbywałaby się przelewem za pośrednictwem banku na rachunek bankowy wnioskodawcy oraz również przelewem na rachunek bankowy, ale za pośrednictwem dostawców płatności online (np. …, …). Tytuł płatności wskazuje wprost na usługę, której dany przelew dotyczy (np. numer faktury lub opisanie usługi w przypadku płatności zadatkowanej), więc płatność będzie przypisana bezpośrednio do danej usługi. Wnioskodawca prowadzi Księgę Przychodów i Rozchodów, która również umożliwia przypisanie konkretnej płatności do konkretnej usługi.(…)”.

W interpretacji indywidualnej (sygn.: 0111-KDIB3-2.4012.356.2021.2.MN) wydanej w dniu 8 lipca 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) zgodził się z podatnikiem i wyjaśnił, że:

„(-) przy tak przedstawionym opisie sprawy, należy stwierdzić, że „świadczenie usług prawniczych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych, za które zapłata będzie przekazywana na rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła, będzie korzystało ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej (…). Przy czym nie ma znaczenia czy Wnioskodawca będzie prowadzić w sposób opisany we wniosku działalność nieewidencjonowaną na podstawie art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców czy też będzie przedsiębiorcą wpisanym do CEiDG”.

Istotne!

Tożsamy pogląd zawiera interpretacja indywidualna wydana w dniu 20 października 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.595.2021.1.AMA .

Czy prawnik może wyrejestrować kasę fiskalną online, jeżeli zaprzestaje świadczenia usług prawniczych dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ?

Odpowiedzi na to pytanie udzielił Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej (sygn. : 0111-KDIB3-2.4012.826.2022.1.MN) wydanej w dniu 16 grudnia 2022 r.

Ze stanu faktycznego podanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że podatniczka prowadzi własną kancelarię adwokacką. Od stycznia 2021 r. nie świadczy usług prawniczych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Wnioskodawczyni od stycznia 2021 r. współpracuje z trzema spółkami, na rzecz których, za świadczone przez siebie usługi wystawia faktury VAT. Nie korzysta zatem z kasy fiskalnej, ponieważ prowadzi sprzedaż wyłącznie na rzecz przedsiębiorców.

Podatniczka    chciałaby:

„(-) całkowicie zrezygnować z kasy fiskalnej i ją wyrejestrować. Powodem takiego działania jak wynika z wniosku jest trwałe zaprzestanie świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. Nie planuje Pani świadczyć usług na rzecz takich osób w przyszłości. Sprzedaż będzie dokonywana wyłącznie na rzecz przedsiębiorców”.

W niniejszej interpretacji indywidualnej organ interpretacyjny wyjaśnił, że:

„(-) w związku z zaprzestaniem dokonywania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych oraz prowadzeniem sprzedaży wyłącznie na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, podatnik nie ma obowiązku posiadania i ewidencjonowania sprzedaży na kasie rejestrującej o ile nie zmieni rodzaju odbiorców swoich usług”.

Stanowisko to potwierdza również interpretacja indywidualna (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.237.2021.2.AMA) wydanej w dniu 14 maja 2021 r.:

„Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria Adwokacka (…) od 7 lipca 2016 r. Wnioskodawczyni posiada kasę fiskalną, jednak od momentu założenia działalności gospodarczej zaledwie kilka razy świadczyła Ona usługi prawnicze na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a ostatni paragon fiskalny Wnioskodawczyni wystawiła w 2019 r. Obecnie Wnioskodawczyni drukuje jedynie zerowe raporty na kasie fiskalnej. Działalność gospodarcza Wnioskodawczyni jest skupiona na świadczeniu usług prawniczych jedynie na rzecz przedsiębiorców, względnie jednostek samorządu terytorialnego, dla których Wnioskodawczyni jest zobowiązana do wystawiania faktur VAT. Wnioskodawczyni zamierza wyrejestrować obecną kasę fiskalną i nie dokonywać zakupu kasy fiskalnej on-line. (-) Zatem jeżeli w przypadku Wnioskodawczyni nie wystąpi odpłatne świadczenie usług prawniczych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz rolników ryczałtowych, to nie wystąpi również obowiązek ewidencjonowania takiej sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej”.

Podstawa prawna:

1. Art. 2 pkt 22, art. 111 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U.2022.931)

2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. 2021. 2442)

Objaśnienie: [1]    PKD 69.10.Z – Działalność prawnicza (dostęp w dniu 20 lutego 2023 r.)

Stan prawny na dzień 21 lutego 2023 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek