Prawo podatkowe
Czy zwrot dopłat do spółki z o.o. na rzecz byłego wspólnika podlega opodatkowaniu?
Jedną z instytucji specyficznych dla spółki z o.o. są dopłaty. Regulacja prawna dotycząca dopłat znajduje się w Kodeksie spółek handlowych – art. 177 – 179 K.s.h. Przepisy te określają tryb wnoszenia dopłat, a jednocześnie wskazują, że jeśli dopłaty nie są potrzebne na pokrycie strat bilansowych spółki, to mogą podlegać zwrotowi na rzecz wspólników.
Dopłaty do spółki z o.o. – kiedy warto wziąć je pod uwagę?
Dopłaty to dodatkowe świadczenie pieniężne wspólników na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Dopłaty są sposobem na dokapitalizowane spółki z o.o. przez wspólników polegającym na tym, że każdy ze wspólników jest zobowiązany do wpłaty dodatkowej kwoty pieniężnej ustalonej w stosunku do posiadanych udziałów. Jeśli zatem spółka potrzebuje dofinansowania swojej działalności, a wspólnicy dysponują niezbędnymi środkami, dopłaty można wykorzystać jako alternatywę pożyczki.
Więcej informacji na ten temat w artykułach:
Co lepsze: pożyczka od wspólnika czy dopłaty – cz. 1
Dopłaty czy pożyczka – co korzystniejsze dla wspólników i spółki cz. 2
Zwrot dopłat do spółki z o.o. – czy podlega opodatkowaniu?
Jeśli uprzednio wniesione dopłaty nie będą konieczne dla pokrycia strat spółki zgromadzenie wspólników może podjąć uchwałę w sprawie ich zwrotu na rzecz wspólników.
Zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych dopłaty do spółki z o.o. zwracane wspólnikom zgodnie z regulacjami K.s.h. – nie stanowią dla wspólnika przychodu do opodatkowania. Wniosek taki wynika z treści art. 12 ust. 4 pkt. 21 u.p.d.p. oraz art. 21 ust. 1 pkt. 51) u.p.d.f.
Zgodnie z powołanymi regulacjami nie uznaje się za przychody do opodatkowania “zwróconych wspólnikom dopłat wniesionych do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami – w wysokości określonej w złotych na dzień ich faktycznego wniesienia”.
Możliwe problemy
W świetle powyższych przepisów wydawałoby się, że generalnie: 1) jeśli dopłaty nie będą wymagane do pokrycia strat bilansowych, 2) dokonywana wypłata nie będzie miała wpływu na „pełne pokrycie kapitału zakładowego”, oraz 3) zostanie podjęta uchwała w sprawie zwrotu dopłat – to taki zwrot dopłat pozostawać będzie dla wspólnika neutralny podatkowo.
Zwrot dopłat do spółki z o.o. powinien nastąpić na rzecz tego wspólnika, który w dacie podjęcia uchwały w tym zakresie był wpisany do księgi udziałów.
W tym zakresie w ostatnim czasie WSA w Rzeszowie wydał rozstrzygnięcie zgodnie z którym: „Jeżeli zatem w spółce, której udziałowcem był skarżący zostanie podjęta uchwała o zwrocie dopłat konkretnym wspólnikom z tytułu posiadanych przez nich udziałów, to ogólne prawo majątkowe do zysku wynikające z posiadanych udziałów skonkretyzuje się, w wierzytelność przysługującą osobie, która w momencie podejmowania uchwały będzie wspólnikiem i będzie posiadała udziały” (wyrok z 8 czerwca 2021 r., sygn. akt I SA/Rz 323/21).
Orzeczenie to zapadło w takim stanie faktycznym, w którym wspólnicy spółki z o.o. podjęli zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych uchwałę w sprawie zwrotu dopłat. Jednakże aby nie doprowadzić do problemów z płynnością, dopłaty miały być zwracane wspólnikom w ratach, zgodnie z przyjętym harmonogramem. W międzyczasie wspólnicy zbyli na rzecz podmiotu trzeciego posiadane przez siebie udziały w spółce z o.o. i część kwot ustalonych w harmonogramie im zwrócona już wówczas, kiedy nie byli oni wspólnikami spółki.
Wspólnicy we wniosku o interpretację wskazali, że:
(…) opisany zwrot dopłat będzie korzystać z ww. zwolnienia. Uchwała o zwrocie dopłat podjęta zostanie przed wymianą udziałów. Będzie ona dotyczyć wspólników, którzy na moment podjęcia uchwały pozostawać będą udziałowcami spółki. Oznacza to, że osobami uprawnionymi do otrzymania zwrotu dopłat, a także do skorzystania ze zwolnienia od podatku, będą wspólnicy posiadający udziały w chwili podjęcia uchwały o zwrocie. Bez znaczenia pozostaje to, że fizyczna wypłata środków pieniężnych tytułem zwrotu dopłat na rzecz wspólników nastąpi w chwili, w której osoby te nie będą już posiadały udziałów w spółce”.
Oczywiście z takim stanowiskiem nie zgodził się Dyrektor KIS. Jednakże jak już wskazano powyżej Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zajął stanowisko korzystne dla Wnioskodawców.
Podsumowując, dla zwolnienia z podatku dochodowego – dopłat do spółki z o.o. zwracanych wspólnikom – znaczenie ma tylko to, aby uchwała w sprawie zwrotu dopłat została podjęta zgodnie z przepisami K.s.h. W razie jej podjęcia, wypłaty na rzecz wspólników posiadających udziały w spółce z o.o. w dacie ww. uchwały będą wolne od podatku dochodowego (tak PIT jak i CIT). Obejmować to winno również ewentualne wypłaty jakie byłyby dokonywane na postawie tej uchwały na rzecz ww. wspólników spółki z o.o., nawet jeśli w międzyczasie dokonają oni sprzedaży posiadanych udziałów w spółce z o.o.
Stan prawny na dzień 3 sierpnia 2021 r.
Małgorzata Gach