Pomoc dla Ukrainy – nowe rozwiązania podatkowe dla osób fizycznych i firm

Odliczenie darowizn przekazywanych na działalność pożytku publicznego  

Obowiązujące przepisy pozwalają na odliczenie określonych darowizn przekazywanych w formie pieniężnej, jak i rzeczowej przez osoby fizyczne i firmy.

„Tym samym osoby i firmy, które pomagają Ukrainie przekazując zarówno pieniądze, jak i dary rzeczowe za pośrednictwem działających na terenie UE i EOG organizacji pozarządowych, mogą zmniejszać swoje obciążenie podatkowe odliczając darowizny w rocznym zeznaniu PIT lub CIT.

Żeby skorzystać z tej preferencji trzeba jedynie udokumentować fakt przekazania darowizny. W przypadku darowizny pieniężnej – dowodem wpłaty na rachunek bankowy. A w przypadku darowizny rzeczowej – dokumentem wskazującym dane darczyńcy i wartość darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu” – informuje resort finansów.

Z tej preferencji podatkowej mogą skorzystać podatnicy składający: PIT-36, PIT-37, PIT-28,  CIT-8, CIT-8AB.  Ministerstwo Finansów zapewnia, że „obdarowany przez organizację pozarządową obywatel Ukrainy nie musi płacić PIT. Korzystanie z pomocy humanitarnej organizacji pozarządowych nie generuje bowiem obowiązku podatkowego w tym podatku”.

ISTOTNE!

Planowane jest zwolnienie dla obywateli Ukrainy z podatku od spadków i darowizn „dla nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy własności rzeczy lub praw majątkowych. Zwolnienie będzie obowiązywało od 24 lutego 2022 r.”

Pisaliśmy o tym w artykule pt.  Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy – najważniejsze założenia

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy – dalsze rozwiązania podatkowe

Procedowana obecnie Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy przewiduje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów – zarówno w PIT i CIT – wydatków na wytworzenie lub ceny nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane:

• organizacjom pozarządowym (również z Ukrainy),
• jednostkom samorządu terytorialnego,
• Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
• podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy.

Kosztem uzyskania przychodów mają być także koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, realizowanego w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na rzecz podmiotów wymienionych powyżej – o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Istotna jest również nowa regulacja art. 52zf ustawy o PIT oraz odpowiednio regulacja z art. 38x Ustawy o CIT przewidująca, że wartość darowizn oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych z okresie od 24.02.2022 do 31.12.2022 r. przez ww. organizacje nie będzie dla nich stanowiła przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Obok planowanego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn – darowizn na rzecz obywateli Ukrainy, Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy zawiera zapis art. 52zg Ustawy o PIT, zgodnie z którym:

„Zwalnia się od podatku dochodowego pomoc humanitarną otrzymaną w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przez podatników będących obywatelami Ukrainy, którzy w tym okresie przybyli z terytorium Ukrainy, na skutek toczących się na tym terytorium działań wojennych, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”

Z kolei w zakresie podatku CIT projektowane przepisy wskazują, że dla celów obliczeń w zakresie tzw. podatku minimalnego, koszty uzyskania przychodów, dotyczące wydatków związanych z darowiznami na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy nie będą uwzględniane przy obliczeniach.

Na te moment to tyle, wydaje się jednak że wiele kwestii będzie musiało jeszcze zostać wyjaśnionych. Np. w jaki sposób rozliczane będą wynagrodzenia dla obywateli Ukrainy, tj. w szczególności i w jakich warunkach będą mogli być oni traktowani jako rezydenci podatkowi RP.

Z ostatniej chwili – zerowa stawka VAT  

W dniu 5 marca 2022 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. 2022.531).

Wprowadza ono m.in. do dnia 30 czerwca 2022 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku VAT do dostawy towarów i świadczenia usług na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Źródło:

1. Pomoc Ukrainie z preferencjami podatkowymi
2. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa

Stan na dzień 09.03.2022 r.

Małgorzata Gach

Wanda Książek