Kto może założyć spółkę cywilną?

Zasady zakładania i prowadzenia spółki cywilnej regulują art. 860 – 875 Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020, poz. 1740). Zgodnie z przepisami do założenia tego typu spółki potrzeba minimum dwóch osób. Tym samym wyklucza się sytuację, w której spółka cywilna byłaby działalnością jednoosobową.

Należy więc postawić sobie pytanie “Kto może założyć spółkę cywilną?”. W większości przypadków wspólnikami spółki cywilnej są osoby fizyczne. Prawo nie wyklucza jednak możliwości założenia tego typu spółki przez osoby prawne czy tzw. “ułomne osoby prawne”.

Wspólnicy – osoby fizyczne

Jedynym warunkiem koniecznym do założenia spółki cywilnej przez osobę fizyczną jest bycie przedsiębiorcą, którego działalność gospodarcza została wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

W przypadku osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami pierwszym krokiem powinno być więc   uzyskanie wpisu do CEIDG. Na szczęście obecnie wystarczy w tym celu wypełnić wniosek na stronie biznes.gov.pl. Przepisy nie określają co prawda, kiedy wspólnik powinien uzyskać wpis w CEIDG – przed, czy po zawarciu umowy spółki cywilnej. Pragmatycznie najlepiej jednak, aby wpis do CEIDG został dokonany  przed zawarciem umowy spółki cywilnej.

Po podpisaniu umowy spółki cywilnej oraz przypisaniu jej numerów NIP i REGON należy złożyć wniosek o aktualizację wpisu do CEDIG, w którym zawarte zostaną dane nowo założonej spółki.

Ważne!

Zgłoszenia nowo powstałej spółki do CEIDG powinien dokonać każdy ze wspólników!

Wspólnicy – osoby prawne i ułomne osoby prawne

Jak już wspomniano oprócz osób fizycznych wspólnikami spółki cywilnej mogą być osoby prawne oraz tzw. ułomne osoby prawne.

Mianem osób prawnych określa się jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną. Wśród najczęściej spotykanych osób prawnych należy wymienić:

• spółki kapitałowe:
  • spółka akcyjna
  • spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
• przedsiębiorstwa państwowe,
• jednostki samorządu terytorialnego (województwa, powiaty, gminy),
• spółdzielnie,
• Kościoły (rozumiane jako związki wyznaniowe w dojrzałej postaci), uczelnie,
• fundacje,
• partie polityczne.

Z kolei za ułomne osoby prawne uważa się jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym przepisy przyznają jednak zdolność prawną, a co za tym idzie zdolność do czynności prawnych, zdolność sądową oraz zdolność procesową. Ułomnymi osobami prawnymi są:

• spółki osobowe:
  • spółka jawna,
  • spółka partnerska,
  • spółka komandytowa,
  • spółka komandytowo-akcyjna,
• państwowe jednostki budżetowe,
• wspólnoty mieszkaniowe,
• stowarzyszenie zwykłe,
• partie polityczne przed wpisem do ewidencji.

W przypadku wspólników spółki cywilnej będących osobami prawnymi bądź ułomnymi osobami prawnymi – chodzi w tym zakresie głównie o spółki, podmioty te podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS. Fakt prowadzenia przez tego typu podmioty działalności gospodarczej z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej powinien zostać zgłoszony do KRS i jest widoczny zarówno w odpisie aktualnym jak i pełnym z rejestru przedsiębiorców KRS.

Ważne!

W przypadku osób prawnych i ułomnych osób prawnych prawa i obowiązki wspólnika związane z członkostwem w spółce cywilnej wykonują osoby upoważnione do ich reprezentowania.

Podsumowanie

Pomimo tego, że wariant prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej najczęściej wybierają osoby fizyczne, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w jej ramach współpracę zawiązały istniejące już spółki osobowe lub kapitałowe. Ważne, aby mieć zaufanie do wspólników, jako że zgodnie z przepisami za działania i ewentualne długi w ramach prowadzenia spółki cywilnej wspólnicy odpowiadają solidarnie i, co najważniejsze, całym swoim majątkiem.

Źródło: Art. 860 – 875 Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. u. 2020 r., poz. 1740)

Agnieszka Gach

ZOBACZ E-BOOK ZWIĄZANY Z TEMATEM: