Restrukturyzacja firmy: Wniosek restrukturyzacyjny – wybrane zagadnienia

Przypomnijmy…

Restrukturyzacja firmy zdecydowanie chroni przed jej upadłością, a w przypadku zaległości podatkowych spółki także przed osobistą odpowiedzialnością członków zarządu za zobowiązania spółki do pełnej wysokości (art. 116 Ordynacji podatkowej).

Na podstawie art. 6 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego restrukturyzacja firmy może być przeprowadzona wtedy, gdy przedsiębiorca jest niewypłacalny lub zagrożony niewypłacalnością. Zdolność restrukturyzacyjną posiadają podmioty wskazane w art. 4 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego.

Sprawdź: Restrukturyzacja firmy: Kto i kiedy może z niej skorzystać

Jaki jest cel postępowania restrukturyzacyjnego ?

W świetle art. 3 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami.

Judykatura wskazuje, że:

„Zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika oznacza tyle, że w wyniku restrukturyzacji (…) powinno być ono w pełni funkcjonalne, tj. zdolne do działania na rynku, a przede wszystkim zdolne do regulowania swoich zobowiązań”.

Tak Sąd Okręgowy w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w uzasadnieniu Postanowienia z dnia 8 maja 2018 r. (sygn. akt XXIII Gz 71/18), Legalis nr 1785979.

Rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych

Restrukturyzacja firmy przeprowadzana jest przeprowadzana jest w jednym spośród czterech  wybranych przez przedsiębiorcę postępowaniach restrukturyzacyjnych:

• postępowaniu o zatwierdzenie układu,
• przyspieszonym postępowaniu układowym,
• postępowaniu układowym,
• postępowaniu sanacyjnym [1] .

Autorzy raportu „Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Raport 2023” wskazują, że w roku 2022 postępowanie o zatwierdzenie układu:

„wybrało 86% podmiotów decydujących się na rozpoczęcie restrukturyzacji. (-) Udział pozostałych wariantów restrukturyzacji na przestrzeni ostatnich dwóch lat w zasadzie się nie zmienił. Przyspieszone postępowanie układowe rozpoczęło około 7% podmiotów, a postępowanie sanacyjne około 5%.

(-) W czołówce zestawienia sektorów gospodarki, w których otwieranych jest najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych, co roku pojawiają się handel, przemysł, rolnictwo, transport i budownictwo. Miniony rok przyniósł jedną istotną zmianę – sektor handlu z większą o ponad 57% liczbę nowych spraw w 2022 r. przesunął się na pierwszą lokatę”.

Wszystkie wymienione wyżej postępowania łączy:

„układ, czyli restrukturyzacja zobowiązań dłużnika za zgodą odpowiedniej większości wierzycieli. Różnią się natomiast między sobą zakresem ochrony dłużnika przed wierzycielami oraz zakresem objęcia ich procedurami także restrukturyzacji majątku dłużnika, sposobu zarządzania przedsiębiorstwem oraz zatrudnienia” – podkreśla piśmiennictwo [2].

Doradca restrukturyzacyjny – kim jest

Na podstawie art. 23 – 24 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone jest z udziałem nadzorcy, którym jest nadzorca układu albo nadzorca sądowy, albo zarządcy. Jest nim doradca restrukturyzacyjny – osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego wydawaną na zasadach i w trybie określonym w Ustawie z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1007), oraz ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe, albo spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają taką licencję oraz która ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.

Czynności w zakresie doradztwa restrukturyzacyjnego obejmują:

„m.in. udzielanie porad, opinii i wyjaśnień dotyczących przepisów prawa i możliwości restrukturyzacji, w tym rozwiązaniach przyjętych w PrRestr, udzielania informacji o możliwościach ekonomicznych związanych z pozyskiwaniem nowego finansowania, w tym pomocy publicznej, doradztwem w zakresie wyboru właściwych kierunków działań naprawczych, jak też doradztwem w zakresie poszczególnych czynności zmierzających do poprawy ekonomicznej przedsiębiorstwa, wsparcia w negocjacjach z wierzycielami, (-)” [3].

Wyszukiwanie doradcy restrukturyzacyjnego jest dostępne TUTAJ.

Wniosek restrukturyzacyjny – co powinien zawierać

Wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego rozpoczyna wniosek restrukturyzacyjny. Na podstawie art. 7 ust. 1- 2  Prawa restrukturyzacyjnego uprawnionym do złożenia wniosku o restrukturyzację jest przede wszystkim dłużnik [4]. Zgodnie z dyspozycją w nim zawartą:

Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Treść wniosku restrukturyzacyjnego zależy od wybranego przez przedsiębiorcę rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego:

„które wniosek ma inicjować (w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu – wniosek o zatwierdzenie układu). Niezależnie od charakteru wniosku, jak wyżej wskazano, każdy wniosek restrukturyzacyjny stanowi pismo procesowe w rozumieniu art. 125 KPC, wobec czego treść każdego wniosku winna obejmować elementy objęte normą art. 126 KPC, tj.:

1) oznaczenie sądu, do którego wniosek jest kierowany (-) którym rzeczowo jest właściwy sąd restrukturyzacyjny (sąd rejonowy – sąd gospodarczy) (-);

2) imię i nazwisko dłużnika (oraz dodatkowo oznaczenie podmiotu uprawnionego do złożenia wniosku, jeśli nie jest to dłużnik) albo jego nazwę oraz numer NIP bądź PESEL (-)  albo numer w KRS (-), a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, firmę, pod którą działa dłużnik, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeśli są ustanowieni, oraz numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym reprezentantów, a w przypadku ich braku − inne dane umożliwiające ich jednoznaczną identyfikację, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku − inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem (-), oznaczenie przedstawiciela ustawowego dłużnika i pełnomocnika, jeśli są ustanowieni (-);

3) oznaczenie rodzaju wniosku (-);

4) osnowę wniosku oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności (-) – w zależności od rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego. W tym zakresie niezbędne jest żądanie otwarcia konkretnego rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego, wykazanie istnienia zdolności restrukturyzacyjnej, liczba wierzycieli większa niżeli jeden (-) oraz wykazanie podstawy otwarcia postępowania, tj. przesłanka pozytywną w postaci występowania stanu niewypłacalności bądź zagrożenia niewypłacalnością (-) oraz brak występowania przesłanki negatywnej w postaci doprowadzenia przez postępowanie do pokrzywdzenia wierzycieli (-);

5) podpis uprawnionego do złożenia wniosku albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika (-) – przepis odnosi się do pełnomocnika procesowego w rozumieniu art. 87 KPC, w tym doradcę restrukturyzacyjnego. Podpis musi być własnoręczny (wykluczone jest użycie faksymile czy innego rodzaju podpisem mechanicznym). Podpis musi obejmować co najmniej nazwisko składającego, o ile taka identyfikacja sygnatariusza jest dostateczna;

6) wymienienie załączników (-). Tak Hrycaj A. (red.), Prawo umów handlowych. Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. Wyd. 2, Tom 6, Warszawa 2020 [w:]  komentarzu do art. 7 Prawa upadłościowego.

Advertisement

Ważne!

Art. 7 ust. 3 Prawa Restrukturyzacyjnego  stanowi, że zarządzenie o wpisaniu do repertorium wniosku restrukturyzacyjnego złożonego przez dłużnika, obwieszcza się w Rejestrze. Chodzi tutaj o Krajowy Rejestr  Zadłużonych, ponieważ „potencjalni kontrahenci mają prawo do informacji o stanie wypłacalności dłużnika” [5].

Ile wynosi oplata od składanego wniosku?

Zgodnie z art. 74 pkt 3 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144) wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego podlega stałej opłacie sądowej w kwocie 1 000 zł .

Istotne!

Od 1 grudnia 2021 r.:

• wnioski oraz wszelkie pisma dotyczące postępowania restrukturyzacyjnego należy składać tylko w formie elektronicznej za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych,
• ogłoszenia wymagane przez prawo restrukturyzacyjne publikowane są w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.
  

O tym co powinien zawierać wniosek o zatwierdzenie układu w przypadku rozpoczęcia postępowania o zatwierdzenie układu napiszemy w kolejnym artykule.

Podstawa prawna: Art.2, art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1,  art. 6 ust. 1 , art. 7 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz.U.2022.2309)

Objaśnienie

[1] Powyższe wynika z art. 2 Prawa restrukturyzacyjnego.

[2] Tak Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022 [w:] komentarzu do art. 2 Prawa restrukturyzacyjnego , Legalis.

[3] Tak Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022 [w:] komentarzu do art. 24 Prawa restrukturyzacyjnego, Legalis.

[4] Wyjątkiem jest wniosek o otwarcie postepowania sanacyjnego , który w stosunku do niewypłacalnej osoby prawnej może zgłosić również jej wierzyciel osobisty (art. 283 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego).

[5] Tak Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022 [w:] komentarzu do art. 7 ust. 3  Prawa restrukturyzacyjnego , Legalis.

Stan prawny na dzień 27 lipca 2023 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek