Restrukturyzacja firmy: Postępowanie o zatwierdzenie układu – etap sądowy

Przypomnijmy …

Restrukturyzacja firmy ma na celu przywrócić firmie możliwość spłaty jej zobowiązań finansowych poprzez zawarcie układu z wierzycielami oraz wprowadzenie zmian w jej funkcjonowaniu.

Zgodnie z art. 7 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne (pr. restr.) postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika. Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Postępowanie o zatwierdzenie układu składa się z etapu pozasądowego i sądowego.

Etap pozasądowy omówiłyśmy w dwóch poprzednich artykułach:

• Restrukturyzacja firmy : Postępowanie o zatwierdzenie układu – etap pozasądowy (1)
• Restrukturyzacja firmy : Postępowanie o zatwierdzenie układu – etap pozasądowy (2)

Do jakiego sądu złożyć należy złożyć wniosek o zatwierdzenie układu?

Po przyjęciu układu przez wierzycieli, [1] dłużnik składa do właściwego sądu restrukturyzacyjnego Wniosek o zatwierdzenie układu w systemie teleinformatycznym Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ).

Sądem restrukturyzacyjnym jest sąd rejonowy – sąd gospodarczy w okręgu którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika. Przez główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika należy rozumieć miejsce, w którym dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest rozpoznawalne dla osób trzecich (art. 14 ust.1, art. 15 ust. 1-2 pr. restr.). Lista sądów gospodarczych znajduje się w  Obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie przekazania niektórym sądom okręgowym i sądom rejonowym rozpoznawania spraw gospodarczych z obszarów właściwości innych sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz.U. 2022.2562).

Wniosek o zatwierdzenie układu – co zawiera

Wniosek o zatwierdzenie układu dłużnik może złożyć osobiście lub przez swojego pełnomocnika:

„nie wcześniej niż dzień po ustalonym z nadzorcą układu dniu układowym, ale też nie później niż 3 miesiące od daty oddania pierwszego z głosów, które mają liczyć się do przyjęcia układu”[2].

Powinien być złożony w jednym egzemplarzu i spełniać wymogi stawiane składanym pismom procesowym (art. 126 k.p.c.).

Sprawdź: Restrukturyzacja firmy: Wniosek restrukturyzacyjny – wybrane zagadnienia

W art. 219 ust. 1-2  pr. restr. ustawodawca podaje wymogi formalne wniosku o zatwierdzenie układu.

Wniosek o zatwierdzenie układu powinien zawierać:

1. Oznaczenie dłużnika:

• Jeżeli dłużnik jest osobą fizyczna wtedy podaje swoje imię i nazwisko albo jego nazwę oraz numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację, firmę, pod którą działa dłużnik, miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres, a
• jeżeli dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – imiona i nazwiska reprezentantów, w tym likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, oraz numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym reprezentantów, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające ich jednoznaczną identyfikację, a ponadto w przypadku spółki osobowej – imiona i nazwiska albo nazwę, numery PESEL albo numery w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację oraz miejsce zamieszkania albo siedzibę wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem,
• NIP, jeżeli dłużnik ma taki numer.

2. Propozycje układowe

„We wniosku dłużnik powinien przytoczyć treść kompletnych propozycji układowych. Treść propozycji układowych musi odpowiadać wymogom art. 156–163 PrRestr.” –  Tak  Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022, Legalis [w:] komentarzu do art. 219 ust. 1 pr. restr.

3. Wynik głosowania ze wskazaniem liczby wierzycieli i sumy wierzytelności uprawniających do głosowania, liczby wierzycieli i sumy wierzytelności, co do których oddano ważny głos, oraz liczby wierzycieli i sumy wierzytelności przypadających wierzycielom głosującym za układem, a jeżeli propozycje układowe przewidują podział wierzycieli na grupy – również liczby wierzycieli i sumy wierzytelności poszczególnych grup oraz liczby wierzycieli i sumy wierzytelności przypadających wierzycielom głosującym za układem w każdej grupie.

Powyższy:

„wymóg ten wpisuje się w generalny cel regulacji postępowania o zatwierdzenie układu, jakim jest ułatwienie sądowi kontroli aktu głosowania i odpowiednio wyniku głosowania”. Tak  Hrycaj A. (red.), Prawo umów handlowych. Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. Wyd. 2, Tom 6, Warszawa 2020, Legalis.

Do wniosku o zatwierdzenie układu dłużnik dołącza:

1) zebrane przez nadzorcę układu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe karty do głosowania, wraz z pełnomocnictwami koniecznymi dla wykazania uprawnienia do oddania głosu oraz informacją, czy w stosunku do wierzyciela nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 116, uszeregowane zgodnie z kolejnością przyjętą w spisie wierzytelności sporządzonym przez nadzorcę układu,

2) dowód wysłania co najmniej na trzy tygodnie przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu informacji o sposobie głosowania z pouczeniem o sposobie uwierzytelnienia się w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe i sposobie wypełnienia karty do głosowania lub zawiadomienia o terminie zgromadzenia wierzycieli wierzycielom, którzy nie oddali głosu,

3) otrzymane przez nadzorcę układu dowody doręczenia wymienionych w pkt 2 informacji i zawiadomień,

3) sprawozdanie nadzorcy układu .

Co zawiera sprawozdanie nadzorcy układu ?

Treść sprawozdania nadzorcy układu reguluje art. 220 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne. Sprawozdanie nadzorcy układu zawiera m.in.:

1) stwierdzenie przyjęcia układu,

2) ocenę możliwości wykonania układu,

3) aktualny wykaz majątku dłużnika z szacunkową wyceną jego składników,

4) bilans sporządzony przez dłużnika dla celów postępowania o zatwierdzenie układu, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku,

5) spis wierzytelności, sporządzony przez nadzorcę układu, ze wskazaniem, czy wierzyciel głosował za, czy przeciw układowi,

6) spis wierzytelności spornych, sporządzony przez nadzorcę układu,

7) wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi,

8) informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych, zastawów skarbowych i hipotek morskich oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych oraz przed sądami polubownymi dotyczących majątku dłużnika.

9) plan restrukturyzacyjny [3].

Ważne!

Na podstawie art. 74 pkt 3 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144) wniosek o zatwierdzenie układu po samodzielnym zbieraniu głosów wierzycieli podlega stałej opłacie sądowej w wysokości 1 000 zł.

Jaki jest udział sądu w postępowaniu o zatwierdzenie układu?

W postępowaniu o zatwierdzenie układu sąd restrukturyzacyjny kontroluje zgodność przyjętego układu z obowiązującymi przepisami prawnymi. Sprawdza m.in. czy nie ma przesłanek do odmowy zatwierdzenia układu. Analizuje sprawozdanie nadzorcy układu, które zawiera stwierdzenie przyjęcia układu (art. 220 pr. restr.). W przypadku:

„gdy brakami nie jest dotknięty wniosek dłużnika, a sprawozdanie nadzorcy układu, przewodniczący wzywa nadzorcę do uzupełnienia braków formalnych sprawozdania oraz do poprawienia lub uzupełnienia sprawozdania w terminie tygodnia pod rygorem zawiadomienia dłużnika” [4].

Jeżeli nie zachodzą przesłanki do odmowy zatwierdzenia układu, wtedy sąd wydaje postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu w terminie dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku o zatwierdzenie układu (art. 223 ust. 1 pr. restr.). Postępowanie restrukturyzacyjne zostaje zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu albo o odmowie zatwierdzenia układu (art. 324 ust. 1 pr. restr.).

Na podstawie art. 165 ust. 3 pr. restr. sąd odmawia zatwierdzenia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu jeżeli suma spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

„Uprawomocnienie się postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu kończy część merytoryczną postępowania restrukturyzacyjnego. Gdy prawomocnie zatwierdzono układ, postępowanie jest zakończone, gdyż nie ma powodu ani potrzeby podejmowania żadnych czynności poza przystąpieniem przez osobę do tego zobowiązaną do wykonania układu. Z kolei, gdy prawomocnie odmówiono zatwierdzenia układu, jasne jest, że układ nie zostanie przyjęty i otwarta jest droga do postępowania upadłościowego lub sanacyjnego, jeśli umorzeniu podlega postępowanie układowe”- podkreśla piśmiennictwo [5].

Zobacz także:

• Upadłość przedsiębiorcy: Postanowienie o ogłoszeniu upadłości
• Upadłość przedsiębiorcy: Postępowanie upadłościowe po ogłoszeniu upadłości

Istotne!

Od dnia wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu do dnia jego uprawomocnienia nadzorca układu wykonuje uprawnienia nadzorcy sądowego ( art. 224 ust. 1 pr. restr.).

Objaśnienie:

[1] Nadzorca układu stwierdza przyjęcie układu i dokumentuje to w sprawozdaniu, o którym mowa w art. 220 ustawy – Prawo Restrukturyzacyjne.

[2] Tak Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022, Legalis [w:] komentarzu do art. 219 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne.

[3] Plan restrukturyzacyjny musi spełniać wymagania podane w art. 10  ustawy – Prawo restrukturyzacyjne.

[4] Tak  Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022, Legalis [w:] komentarzu do art. 221 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne.

[5] Tak  Zimmerman P., Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2022, Legalis [w:] komentarzu do art. 324 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne.

Podstawa prawna:

Art. 7, art. 14 ust.1, art. 15 ust. 1-2, art. 165 ust. 3,  art. 219 ust. 1- 2, art. 220, art. 221, art. 223 ust. 1, art. 224 ust. 1, art. 324 ust. 1 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz.U.2022.2309).

Stan prawny na dzień 31 sierpnia 2023 roku

Małgorzata Gach, Wanda Książek