Przedsiębiorca jako konsument?

Kim jest przedsiębiorca na prawach konsumenta?

Przedsiębiorca na prawach konsumenta to osoba fizyczna, która prowadzi własną działalność gospodarczą, jest wpisana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) i zawiera z innym przedsiębiorcą umowę „(…) bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego (…)”. Stanowi o tym art. 385(5) Kodeksu cywilnego, który zaczął obowiązywać od dnia 1 stycznia 2021 r.

Przedsiębiorcami na prawach konsumenta będą także wspólnicy spółki cywilnej (osoby fizyczne) [3]. Nie będzie nim natomiast żadna ze spółek prawa handlowego, ponieważ podlegają one wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, a nie do CEiDG .

Co to znaczy, że zawierana umowa nie ma dla przedsiębiorcy-konsumenta „charakteru zawodowego”?

Umowa zawierana przez przedsiębiorcę-konsumenta z innym przedsiębiorcą nie ma dla niego charakteru zawodowego wtedy, gdy przedsiębiorca dokonuje zakupu towaru lub usługi nie związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą zgodną z wpisem w CEiDG.

Decydują o tym kody Polskiej Klasyfikacji Działalności tzw. kody PKD. Przedsiębiorca (sprzedawca) będzie miał obowiązek sprawdzenia charakteru dokonanego zakupu.

Przykład:

Przedsiębiorca z branży kosmetologicznej kupuje dla swojego salonu stolik i 2 fotele. Zakupione towary nie są związane z przedmiotem prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej.

W przypadku, gdy ten sam przedsiębiorca dokona zakupu urządzenia do mikrodermabrazji wówczas, będzie miał on miał dla niego charakter zawodowy.

Z jakich przepisów konsumenckich skorzystają jednoosobowi przedsiębiorcy?

Od 1 stycznia 2021 r. przedsiębiorcy- konsumenci wpisani do CEiDG skorzystają z ochrony konsumenckiej w trzech obszarach.

Będą to:

1) niedozwolone klauzule stosowane we wzorcach umownych (art. 385[5] K.c.),

2) rękojmia za wady rzeczy sprzedanej  (art. 556[4]-art.556[5] K.c.),

3) prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa (art. 38a ustawy o prawach konsumenta).

Klauzule niedozwolone we wzorcach umów

Klauzule abuzywne są to niedozwolone postanowienia umowne znajdujące się w ogólnych warunkach sprzedaży lub regulaminach sklepów internetowych. Kształtują one prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny (art. 385(1) K.c.). Jeżeli umowa zawiera klauzule niedozwolone, wówczas nie wiążą one przedsiębiorcy-konsumenta.

Wykaz klauzul niedozwolonych zawiera Rejestr prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wpisane zostały do niego postanowienia uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przed 17 kwietnia 2016 r. (https://www.rejestr.uokik.gov.pl/).

Obecnie decyzje Prezesa ws. stosowania klauzul niedozwolonych we wzorcach umów publikowane są w bazie decyzji Prezesa UOKiK (https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf).

Przykłady klauzul niedozwolonych:

1. Numer wpisu:7353 „W przypadku odstąpienia od umowy Zamawiający jest zobowiązany do odesłania zakupionych Produktów w oryginalnym opakowaniu wraz z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy sprzedaży i dołączonym oryginalnym dowodem zakupu” .
2. Numer wpisu: 7366  „Koszt odesłania towaru nie podlega zwrotowi” .
3. Numer wpisu:7395 „Podstawą do reklamacji, naprawy gwarancyjnej jest dowód zakupu wydawane razem z towarem (faktura VAT, oryginalny paragon)”.
4. Numer wpisu: 7340 „Sądem właściwym dla rozpatrywania sporów wynikających z umowy sprzedaży jest sąd właściwy dla siedziby SPRZEDAWCY”.

Zobacz:

Klauzule niedozwolone w sklepach internetowych spółek handlowych – reklamacja towaru 

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej

W przypadku wystąpienia wady towaru przedsiębiorca na prawach konsumenta ma możliwość złożenia do sprzedawcy reklamacji z tytułu rękojmi, jeśli zakupiony przez niego produkt będzie miał wadę fizyczną lub prawną. Może wtedy zażądać zgodnie ze swoim wyborem:

• obniżenia ceny,
• wymiany wadliwego towaru na nowy,
• naprawy towaru,
• odstąpienia od umowy, jeżeli wada jest istotna.

Przeczytaj także:

Prawo konsumenckie 2017: Reklamacja z tytułu rękojmi – podstawowe zasady (1)

Prawo konsumenckie 2017: Reklamacja z tytułu rękojmi – podstawowe zasady (2)

Prawo konsumenckie 2017: Reklamacja z tytułu rękojmi – podstawowe zasady (3)

Korzystanie z 14-dniowego odstąpienia od umowy

Od 1 stycznia 2021 r. prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów zostaje rozszerzone na przedsiębiorców-konsumentów.

Przykładowo, jeżeli po 1 stycznia 2021 r. fryzjerka kupi przez internet radioodbiornik do swojego salonu, wówczas będzie mogła dokonać jego zwrotu na prawach konsumenta. W terminie 14 dni od zawarcia umowy może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od niej. Nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpiła od umowy powinna zwrócić przedsiębiorcy zakupiony towar.

Sprawdź także:

Prawo konsumenckie 2017: Odstąpienie od umowy zawartej na odległość (3)

Podsumujmy …

Od 1 stycznia 2021 r. jednoosobowy przedsiębiorca wpisany do CEiDG będzie traktowany tak jak konsument, jeżeli umowa zawarta z innym przedsiębiorcą nie ma dla niego  charakteru zawodowego. Przedsiębiorcy muszą dostosować m.in. regulaminy swoich sklepów do nadchodzących zmian. Powinni zamieścić w nich informacje o nowej kategorii Klientów swoich sklepów, oraz stosowne postanowienia o prawie odstąpienia od umowy i  reklamacji z tytułu rękojmi.

Objaśnienie: [1] ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych: Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. 2019.1495; ost. zm. Dz.U.2020.875). [2] Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo Przedsiębiorców (t.j.Dz.U. 2019. 1292) przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

[3] ustawa o prawach konsumenta : Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (t.j. Dz.U.2020.287)

Stan na dzień 6.01.2021 r.

Wanda Książek

wpis gościnny