Praca zdalna w Kodeksie pracy – nowe uregulowania prawne

Zmiany w obrębie pracy zdalnej

Projekt zmian w Kodeksie pracy przewiduje, że pracodawcy zobowiązani będą do ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej w porozumieniu z zakładową organizacją związkową.

Jeśli u danego przedsiębiorcy nie funkcjonują takie organizacje, wówczas zasady wykonywania pracy zdalnej określane będą w regulaminie pracy, po konsultacji z przedstawicielami pracowników.

W świetle projektowanych zmian, pracodawcy będą zobowiązani do zapewnienia pracownikom wykonującym pracę zdalną odpowiednich materiałów i narzędzi, w tym ich instalację oraz ewentualne serwisowanie.

Jedną z ważniejszych zmian jest wprowadzenie obowiązku pokrywania przez pracodawcę kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych, które są niezbędne do wykonywania pracy zdalnej.

W porozumieniu z pracownikiem pracodawca uprawniony będzie do przeprowadzania kontroli wykonywania pracy zdalnej na zasadach ustalonych w porozumieniu, regulaminie albo poleceniu.

Nowy art. 6718 Kodeksu Pracy wskazuje, że:

„Praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (praca zdalna)”.

Uzgodnienie dotyczące pracy zdalnej może być poczynione z inicjatywy zarówno pracodawcy jak i pracownika.

Przy czym wyjątkowo zgodnie z nowym art. 6719 § 3 Kodeksu pracy:

„Praca zdalna może być wykonywana na polecenie pracodawcy: 1) w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub 2) w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej – jeżeli pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej”.

Uwaga!

Projekt przewiduje wprowadzenie do Kodeksu Pracy nowej definicji tj. definicji okazjonalnej pracy zdalnej. Jeśli wymiar pracy zdalnej, wykonywany przez pracownika nie przekracza 24 dni w roku kalendarzowym, uznaje się że jest to praca zdalna – okazjonalna W takim przypadku koszty związane z pracą zdalną ponosić będzie pracownik.

Jakie zmiany w kontroli trzeźwości?

Układ zbiorowy pracy, regulamin pracy, albo obwieszczenie regulują możliwość wprowadzenia kontroli trzeźwości pracowników. Projekt przewiduje, że pracodawca zobowiązany będzie do informowania pracowników o wprowadzeniu kontroli trzeźwości w sposób zwyczajowo przyjęty, minimum 2 tygodnie przed planowanym badaniem. Nie tylko pracownicy będą mogli zostać poddani obowiązkowym badaniom trzeźwości, projekt przewiduje taką możliwość również wobec osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych czyli przykładowo zlecenia, czy o dzieło.

Pracodawca nie będzie mógł dopuścić pracownika do pracy, gdy kontrola trzeźwości wykaże stan po użyciu alkoholu, albo stan nietrzeźwości. Wystarczy, że przeprowadzone badanie trzeźwości wykaże jakąkolwiek zawartość alkoholu w organizmie.

Przebieg procesu legislacyjnego dostępny TUTAJ.

Podsumowanie

Projekt o zmianie ustawy Kodeks pracy przewiduje szereg zmian, jednak najważniejsze z nich dotyczą pracy zdalnej i kontroli trzeźwości. Nowa rzeczywistość wprowadza pracę zdalną jako standard w niektórych zawodach, dlatego tak ważne jest uregulowanie prawne tej kwestii.

Podstawa prawna:

1. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2335,

2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r., poz. 1510).

Stan prawny na dzień 4 stycznia 2023 r.

Klaudia Kowalczyk, asystent radcowski w Kancelarii Radcy Prawnego Małgorzaty Gach