Zostańmy w kontakcie

#Poznaj się na spółkach

Formy prowadzenia działalności gospodarczej: Spółka kapitałowa – najważniejsze informacje

Działalność gospodarczą można prowadzić w formie jednej ze spółek kapitałowych. Poznajmy najważniejsze informacje w tym zakresie.

Opublikowany

dnia

spółka kapitałowa

Czym jest spółka kapitałowa?

Spółka kapitałowa jest to spółka handlowa. Może być utworzona przez jedną albo więcej osób „w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej” (art. 151 § 1 k.s.h.).  Nie musi być nim cel gospodarczy. Działalność w formie spółki kapitałowej może przykładowo wykonywać bank państwowy, towarzystwo funduszy inwestycyjnych, kancelaria podatkowa, czy firma audytorska. Wysokość kapitału zakładowego/kapitału akcyjnego zostaje określona w umowie /statucie spółki.

Jak podkreśla piśmiennictwo:

„stanowi ona formę połączenia osób i kapitału dla realizacji zamierzonego wspólnego celu , przy jednoczesnym podkreśleniu prymatu kapitału nad osobami wspólników. Ponadto może ona powstać i istnieć jako spółka jednoosobowa” [1].

Sprawdź: Jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – najważniejsze informacje (1)

 

Jakie spółki zaliczamy do spółek kapitałowych?

Do spółek kapitałowych należy: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.), spółka akcyjna (S.A.) oraz prosta spółka akcyjna (P.S.A). Ogólne normy prawne dotyczące spółek kapitałowych zostały zawarte w art. 11- 21 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.).

Jak podaje Główny Urząd Statystyczny „Na koniec 2020 r. w rejestrze REGON wpisanych było:

  • 552,1 tys. spółek handlowych (-)

w tym:

spółek kapitałowych:

  • spółek z o.o. – 457,6 tys. (-),
  • akcyjnych – 9,9 tys. (-)” [2].

 

Czy istnieje wzorcowa spółka kapitałowa?

Generalnie można przyjąć, że taką wzorcowa spółką kapitałową jest spółka akcyjna. Literatura prawnicza wskazuje, że

„stanowi najbardziej sformalizowany spośród wszystkich typów normatywnych spółek handlowych. Z tego względu objęta ona została najobszerniejszą regulacją prawną odnoszącą się do spółek, zarówno na płaszczyźnie unormowania podstawowego o charakterze modelowym, zamieszczonego w przepisach Kodeksu spółek handlowych, jak również na poziomie regulacji szczególnych odnoszących się przede wszystkim do akcyjnych spółek specjalistycznych , jak przewidziane m.in. w przepisach: ustawy (-) o radiofonii i telewizji (-), (-) o portach i przystankach morskich (-)” [3].

 

W jaki sposób można założyć spółkę kapitałową?

Spółkę kapitałową można założyć poprzez zawarcie umowy notarialnej (akt notarialny) albo przez Internet przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki w systemie S24 prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości (spółka z o.o., prosta spółka akcyjna).

Advertisement

W systemie S24 nie można założyć spółki akcyjnej. Podpisanie statutu spółki przez jej założycieli musi mieć formę aktu notarialnego.

Spółka kapitałowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Do czasu rejestracji w KRS może prowadzić działalność gospodarczą jako tzw. spółka kapitałowa „w organizacji”.

WAŻNE!

Od 1 lipca 2021 roku spółkę kapitałową można zarejestrować wyłącznie elektronicznie:

  1. za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych,
  2. za pośrednictwem Portalu S24

 

Kapitał zakładowy spółki handlowej – ile wynosi?

Kapitałowa spółka handlowa posiada kapitał zakładowy określony kwotowo. Kapitał zakładowy spółki z o.o. powinien wynosić co najmniej 5.000 zł. Natomiast kapitał zakładowy w spółce akcyjnej – co najmniej 100.000 zł. Jest on podzielony na udziały w sp. z o.o. oraz  na akcje w spółce akcyjnej. Wartość minimalna udziału w spółce z o.o. nie może być niższa niż 50 zł, wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz. W prostej spółce akcyjnej zamiast kapitału zakładowego istnieje kapitał akcyjny w minimalnej wysokości 1,00 zł.

 

Kiedy powstaje spółka kapitałowa „w organizacji’?

Spółka kapitałowa może istnieć na rynku jako spółka „w organizacji”.

Spółka kapitałowa „w organizacji” powstaje:

  1. z chwilą zawarcia umowy spółki z o.o.,
  2. z chwilą zawarcia umowy prostej spółki akcyjnej,
  3. z chwilą zawiązania spółki akcyjnej do dnia wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS .

Przeczytaj artykuł archiwalny: Spółka w organizacji – co to takiego

 

W jaki sposób powinna być oznaczona firma spółki kapitałowej?

Spółka kapitałowa  jako przedsiębiorca działa pod własna firmą. Chodzi tutaj o nazwę firmy spółki, która jako firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku (art. 43(3) § 1 k.c.). Firma spółki może być obrane nazwana dowolnie, z tym, że powinna mieć oznaczenie odpowiednio „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”, „S.A.”, „P.S.A.”.

Advertisement

Przykład:

Art. 300(8) k.s.h.

1. Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna jednak zawierać dodatkowe oznaczenie „prosta spółka akcyjna”,

2. Dopuszczalne jest używanie skrótu „P.S.A.”.

Osobowość prawna spółki kapitałowej

Spółka kapitałowa posiada osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS. Stanowi o tym art. 12 k.s.h. zgodnie z którym  spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, prosta spółka akcyjna w organizacji albo spółka akcyjna w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółką akcyjną albo spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. W obrocie prawnym działa przez swoje organy. Ma własny majątek, jest samodzielną stroną zawieranych umów tzn. może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania. Spółka posiada zdolność sądową, występując w sądzie jako strona (powód lub pozwany) i procesową tzn. może podejmować czynności w toku procesu sądowego np. cofnąć wniesione powództwo.

 

Jakie organy występują w spółce kapitałowej?

Spółka kapitałowa działa poprzez swoje organy. Obligatoryjnymi organami w spółce z o.o. jest Zarząd oraz Zgromadzenie Wspólników. Fakultatywnym organem pozostaje Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna. Z kolei najważniejszymi organami spółki akcyjnej jest Zarząd, Rada Nadzorcza i Zgromadzenie Akcjonariuszy. Natomiast organami prostej spółki akcyjnej może być Zarząd lub Rada Dyrektorów, bądź oba organy jednocześnie (w przypadku ustanowienia Zarządu fakultatywne jest powołanie Rady Nadzorczej)

 

Kto w spółce kapitałowej prowadzi sprawy spółki i jej reprezentację?

W spółce kapitałowej prowadzenie spraw spółki czy jej reprezentacja należą do organów spółki.  W spółce z o.o. oraz w spółce akcyjnej Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę w czynnościach sądowych i pozasądowych. W prostej spółce akcyjnej Zarząd lub Rada Dyrektorów prowadzi sprawy spółki oraz ją reprezentuje.

W umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników (sp. z o.o.) lub uchwałą walnego zgromadzenia (sp. akcyjna).

 

Advertisement

Kto w spółce kapitałowej odpowiada za zobowiązania cywilnoprawne?

Spółka kapitałowa ponosi odpowiedzialność za zobowiązania cywilnoprawne całym swoim majątkiem. Wspólnicy ani też akcjonariusze nie odpowiadają za cywilnoprawne zobowiązania spółki. Ponoszą ryzyko poprzez utratę wkładów wniesionych na pokrycie kapitału zakładowego spółki.

W przypadku, gdy egzekucja przeciwko spółce będzie bezskuteczna członkowie Zarządu. odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania, które powstały w okresie ich kadencji. Ten rodzaj odpowiedzialności członków zarządu występuje w spółkach z o.o. oraz w prostej spółce akcyjnej. Nie występuje ona w spółkach akcyjnych.

Przeczytaj także:

  • Jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – odpowiedzialność w spółce z o.o. (2)
  • Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe – najciekawsze orzeczenia sądowe

 

Kto w spółce kapitałowej odpowiada za zaległości podatkowe?

Spółka kapitałowa odpowiada za zaległości podatkowe całym swoim majątkiem. Na podstawie art.116 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, prostej spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1. nie wykazał, że:

a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, albo

b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy,

2. nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Zobacz: #Poznaj się na spółkach – PORÓWNYWARKA SPÓŁEK

Podstawa prawna:

Art. 4 § 1pkt 3, art. 11 § 1, art. 12, art. 14 § 1, art. 21 § 1, art. 151 § 1 – 152, art. 154 , art. 157§2, art. 157(1) § 1, art. 201 § 1 – 2, art. 208§2, art. 210 § 1 , art. 299  art. 300(1) , art. 300(2) § 1, art. 300(3) § 1, art. 300(4), art. 300(6) , art. 300(73) § 1, art. 301 § 5 – art. 302, art. 308 § 1 , art. 372 § 1 , art. 379 § 1 Kodeksu spółek handlowych (t.j. Dz.U.2020.1526)

Advertisement

Objaśnienie:

[1] Pieczniak – Kopaczyńska K., Rozdział VIII 1.A.a.  [w:] Kidyba A., (red.) , Meritum Prawo Spółek, Warszawa 2020, str. 971

[2] Główny Urząd Statystyczny, Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, 2020 r. , Warszawa 2021, str. 13- 14 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/zmiany-strukturalne-grup-podmiotow/zmiany-strukturalne-grup-podmiotow-gospodarki-narodowej-w-rejestrze-regon-2020-r-,1,25.html (dostęp w dniu 25 stycznia 2022 roku)

[3] Kohutek K., Rozdział IX 1.C.a. [w:] Kidyba A., (red.) , Meritum Prawo Spółek, Warszawa 2020, str. 1608

Stan prawny na dzień 26 stycznia 2022 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek

POMAGAM UKRAINIE

  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/kategoria/pomagam-ukrainie/

SKLEP

DODATKI DLA SUBSKRYBENTÓW

  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/zalozenie-spolki-cywilnej-krok-po-kroku-checklista-do-pobrania/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/dodatki-dla-subskrybentow/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/dodatki-dla-subskrybentow/
  • https://prawo-dla-ksiegowych.pl/10-powodow-dla-ktorych-warto-zalozyc-spolke-z-o-o/


Newsletter


Możesz też otworzyć formularz w pełnej formie w nowej karcie przeglądarki. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera.

Administratorem Danych Osobowych jest Kancelaria Radcy Prawnego Małgorzata Gach z siedzibą w Krakowie (31-560) przy ul. Na Szaniec 17/9 (adres do korespondencji: ul. Bałuckiego 26/2, 30-318 kraków), identyfikująca się numerem NIP: 552 137 70 75, REGON: 3568592096, będąca właścicielem portalu prawo-dla-ksiegowych.pl, z którą jest możliwy kontakt poprzez e-mail: kontakt@prawo-dla-ksiegowych.pl lub m.gach@gach.pl. Informacje dotyczące przetwarzania udostępnionych danych przez Administratora Danych Osobowych znajdują się również w Polityce Prywatności oraz Regulaminie zawartym na portalu prawo-dla-ksiegowych.pl.

ŚLEDŹ TAKŻE

  • podatkiwspolkach.pl
  • prawo-dla-ksiegowych.pl
  • lexagit.pl

Prawo dla księgowych

MASZ PYTANIE?