Umowa z członkiem zarządu – czy konieczny pełnomocnik?

Umowa zawierana przez spółkę z członkiem zarządu a art. 210 K.s.h.

Warto wiedzieć, że zasady reprezentacji przy umowach pomiędzy spółką a członkami zarządu są regulowane wprost przez przepisy prawa.

Kwestie te reguluje art. 210 K.s.h. (w zakresie spółki z o.o.) oraz art. 379 K.s.h. (w zakresie spółki akcyjnej). Celem głównym tych przepisów jest zapewnienie pewnej ochrony interesom spółki, które w innym przypadku mogłyby być zagrożone.

Z podanych wyżej przepisów wynika w skrócie, że:

• Umowa z członkiem zarządu winna być zawierana bądź przez pełnomocnika wyznaczonego uchwałą zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia w spółce akcyjnej bądź też przez radę nadzorczą spółki (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jeśli tylko została ona wyznaczona) – doktryna przyjmuje w tym ostatnim przypadku, że umowa powinna być zawierana przez cały skład rady – lub też wyznaczonego przez nią członka,
• W przypadku, jeśli spółka jest w 100% własnością jednego wspólnika, i jednocześnie ten sam wspólnik jest jedynym członkiem zarządu – nie powołuje się pełnomocnika do reprezentowania spółki. Czynność prawna pomiędzy jedynym członkiem zarządu a spółką w imieniu której działa wymaga formy aktu notarialnego. Taki akt notarialny jest przesyłany następnie przez notariusza do sądu rejestrowego. W ten sposób dokument ten staje się faktycznie publicznie dostępny.

Czy można ustanowić jednego pełnomocnika do wszystkich umów z członkami zarządu

Przepisy Ks.h. milczą w zakresie tego czy możliwe jest ustanowienie pełnomocnictwa blankietowego tj. ustanowienie jednego pełnomocnika do zawierania  w imieniu spółki wszystkich lub określonych umów z członkami zarządu.

Doktryna przyjmuje jednak, że pełnomocnik powinien być odrębnie powoływany do każdej czynności prawnej – umowy z członkiem zarządu.

Podstawę tego stanowiska stanowi cel art. 210 i art. 379 K.s.h. tj. konieczność zapewnienia prewencyjnej ochrony interesu spółki.

W przypadku stałego pełnomocnika do zawierania umów w imieniu spółki z członkami zarządu, pozostali wspólnicy zostaliby faktycznie pozbawieni jakiegokolwiek wpływu na warunki tak zawieranych umów. To z kolei mogłoby niekorzystnie wpływać na sytuację gospodarczą czy finansową spółki.

Praktyczne wykorzystanie art. 210 K.s.h. w umowach z członkami zarządu

W ostatnim czasie ukazała się uchwała SN z dnia 7 września 2018 r. (III CZP 42/18), w  którym sąd ten wskazał, że:

​”Jeżeli członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest wraz z tą spółką wspólnikiem spółki komandytowej, do wyrażenia przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zgody na zmianę umowy spółki komandytowej – wymaganej na podstawie art. 9 k.s.h. – ma zastosowanie art. 210 § 1 k.s.h”

Zatem jeśli wspólnikiem spółki komandytowej jest osoba fizyczna będąca jednocześnie członkiem zarządu spółki z o.o. pełniącej zwykle funkcje komplementariusza w tej spółce – i planowane jest np. wprowadzenie zmiany do umowy spółki komandytowej – wówczas zmiana taka w imieniu spółki z o.o. jest zawierana na zasadach art. 210  § 1 k.s.h. tj. przez pełnomocnika powołanego przez zgromadzenie wspólników lub radę nadzorczą  – jako umowa z członkiem zarządu tej spółki.

Podsumowując, do wszystkich umów zawieranych przez spółkę z członkiem zarządu należy podchodzić ostrożnie. Szczególnie natomiast należy zwracać uwagę na to, kto reprezentuje w tych przypadkach spółkę.

Ważne!

Pamiętaj, że nie jest skuteczna umowa zawarta z członkiem zarządu spółki, jeśli spółkę reprezentuje inny członek zarządu tej spółki!