Prawo do błędu – nowa instytucja w Prawie dla przedsiębiorców

Jakie przepisy wprowadzają prawo do błędu?

Na czym polega prawo do błędu i kto może z niego skorzystać opisuje art. 21 a ustawy z dnia 6 marca 2018 r Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r poz. 1292).

Na czym polega prawo do błędu

Prawo do błędu polega na tym, że jeśli firma naruszy w określonych przypadkach  przepisy związane z prowadzoną działalnością, to właściwy organ zanim nałoży w celu ukarania mandat karny lub zastosuje inną karą pieniężny – wezwie przedsiębiorcę do: usunięcia stwierdzonych naruszeń lub usunięcia skutków tych naruszeń.

Jeśli przedsiębiorca przestanie naruszać prawo, a także usunie skutki tego naruszenie, w wyznaczonym terminie, wówczas:

• właściwy organ, w drodze decyzji, odstąpi od nałożenia na niego lub wymierzenia mu administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu albo
• przedsiębiorca nie będzie podlegał karze za popełnione wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, stanowiące stwierdzone naruszenie przepisów prawa.

Analogiczny skutek wystąpi jeśli przedsiębiorca sam, bez wezwania organu albo składania zobowiązania, przestanie naruszać przepisy, a także usunie ich skutki i powiadomi o tym odpowiedni organ. Także wtedy organ odstąpi od ukarania przedsiębiorcy i poprzestanie na pouczeniu.

Kto może skorzystać z prawa do błędu?

Z prawa do błędu może skorzystać osoba, która jest wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, prowadząca jednoosobową działalność lub będąca wspólnikiem spółki osobowej.

Taki przedsiębiorca ma prawo do błędu, jeśli od rozpoczęcia przez niego działalnością gospodarczą minęło nie więcej niż 12 miesięcy.

Regulacje te stosuje się także do osób, które kiedyś już prowadziły działalność gospodarczą lecz została ona zawieszona lub zakończona.

W tym ostatnim przypadku, dla skorzystania z prawa do błędu, musi minąć co najmniej 36 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia prowadzenia działalności.

Kiedy prawo do błędu jest wyłączone?

Zgodnie z przepisami pomimo spełniania warunków przedsiębiorca w pewnych przypadkach nie będzie mógł skorzystać z prawa do błędu. Będzie tak jeśli:

• naruszenie dotyczy przepisów prawa, które zostały naruszone już przez przedsiębiorcę w przeszłości,
• naruszenie przepisów prawa jest rażące,
• nie jest możliwe usunięcie naruszeń przepisów prawa lub wywołały one nieodwracalne skutki,
• konieczność nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego albo nałożenia lub wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej wynika z ratyfikowanej umowy międzynarodowej albo bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej,
• naruszenie przepisów prawa polega na wykonywaniu działalności gospodarczej pomimo braku uzyskania wymaganych prawem koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej lub na działaniu bez uzyskania wcześniejszej zgody, zezwolenia lub pozwolenia właściwego organu na to działanie, jeżeli przepisy przewidują obowiązek ich uzyskania, lub na działaniu niezgodnym z taką zgodą, zezwoleniem lub pozwoleniem,
• przepisy odrębne przewidują nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego albo nałożenie lub wymierzenie administracyjnej kary pieniężnej za niewykonanie zaleceń pokontrolnych.
• Prawa do błędu nie ma także przedsiębiorca jeśli do naruszenia przepisów doszło w ciągu roku od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej, ale naruszenie to trwało także później, po przekroczeniu pierwszych 12 miesięcy funkcjonowania.

Zobaczymy jak to będzie stosowane w praktyce :). W przepisach jest bowiem kilka takich sformułowań, które mogą budzić wątpliwości i mogą być różnie interpretowane przez organy administracji.