Prawo podatkowe
Wydatek na zakup i utrzymanie psa a koszty podatkowe – wątpliwości przedsiębiorców (2)
Kontynuujemy temat wydatków ponoszonych na psa, które można rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów w firmie.

Przypomnijmy
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się według skali podatkowej lub stawki podatku liniowego mają możliwość zaliczenia wydatków poniesionych na zakup i utrzymanie psa do kosztów uzyskania przychodów.
W tym celu przedsiębiorca musi wziąć pod uwagę w jaki sposób pies ma związek z powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem jego źródła w prowadzonej działalności gospodarczej. Przykładowo w interpretacji indywidualnej zawiera z dnia 28 sierpnia 2024 r. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.505.2024.2.HJ) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) stwierdził, że:
„(-) ze względu na to, że pies będzie pilnował mieszkania, w którym prowadzi Pani działalność gospodarczą – czyli będzie ochraniał majątek związany z działalnością gospodarczą, to za koszt uzyskania przychodu można uznać wydatki związane z utrzymaniem psa w związku z pełnieniem przez niego funkcji stróżujących (zapobieganie kradzieży sprzętu lub dokumentacji) – czyli wydatki związane z zabezpieczeniem źródła przychodu z działalności gospodarczej”.
Jednocześnie zastrzegł, że to na podatniczce „(-) jako odnoszącej korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania w jakiej części wydatki te mają związek z prowadzoną przez Panią pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich właściwego udokumentowania”.
Sprawdź: Wydatek na zakup i utrzymanie psa a koszty podatkowe – wątpliwości przedsiębiorców (1)
Organ skarbowy zmienia pogląd i uznaje tylko część ponoszonych wydatków na psa
W zakresie wydatków na zakup i utrzymanie psa, które mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów brak jest jednolitej linii interpretacyjnej.
Dla przedsiębiorcy wydatek na zakup i utrzymanie psa nie zawsze będzie w całości stanowił koszt uzyskania przychodów. W przypadku, gdy firma znajduje się w domu podatnika, wtedy „(-) pies będzie pilnował budynku związanego w części z (-) działalnością gospodarczą – czyli będzie ochraniał zarówno majątek związany z działalnością gospodarczą, jak i majątek prywatny, to kosztem uzyskania przychodu będą jedynie wydatki w takiej części, w jakiej pies będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a nie dla celów prywatnych”. Stąd też „(-) za koszt uzyskania przychodu można uznać (w części) wydatki związane z utrzymaniem psa w związku z pełnieniem przez niego funkcji stróżujących (zapobieganie kradzieży sprzętu lub dokumentacji) – czyli wydatki związane z zabezpieczeniem źródła przychodu z działalności gospodarczej”.
Tak interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 marca 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.1059.2022.4.MAP).
Podobnie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 października 2023 r. (sygn. 0112-KDWL.4011.75.2023.1.WS) organ skarbowy zezwolił na częściowe odliczenie wydatków na psa jako kosztów uzyskania przychodów. Mianowicie uznał, że:
„(-) wydatki poniesione na zakup, szkolenie oraz utrzymanie psa nie będą miały ścisłego i niebudzącego wątpliwości związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Trudno bowiem wskazać obiektywny wpływ posiadania psa na uzyskanie przez Pana przychodu z działalności związanej z branżą IT. (-) Natomiast, ze względu na to, że pies będzie pilnował pomieszczenia związanego z Pana działalnością gospodarczą (-) , to kosztem uzyskania przychodu będą mogły być wydatki w takiej części, w jakiej pies będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a nie dla celów prywatnych. (-) Ponadto, pamiętać należy, że to na Panu, jako odnoszącemu korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania w jakiej części wydatki te mają związek z prowadzoną przez Pana pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich właściwego udokumentowania”.
Natomiast z interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 10 kwietnia 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2-2.4011.109.2024.2.AG) wynika, że „(-) na terenie posesji, której ma pilnować pies, znajduje się dom mieszkalny, którego część jest przeznaczona na prowadzenie działalności gospodarczej i w tej części znajdują się maszyny do produkcji odzieży”. Organ interpretacyjny stwierdził w niej, że do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej podatnik może zaliczyć „(-) wydatki związane z zakupem psa, utrzymaniem psa obejmujące koszt wyżywienia, opieki weterynaryjnej, wydatki na akcesoria spacerowe (smycz, obroża, szelki i kaganiec, legowisko, miski do pożywienia) oraz wydatki na jego tresurę. (-) w takiej części, w jakiej pies ten będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności, a nie dla celów prywatnych”.
Ważne!
W podanych wyżej interpretacjach podatkowych Dyrektor KIS zgodził się na odliczenie części wydatków na psa, które mają związek z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, wskazując jednocześnie na obowiązek ich właściwego udokumentowania. Nie podał natomiast jaka to będzie cześć wydatków.
Kiedy wydatki związane z zakupem i utrzymaniem psa nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorcy?
Brak możliwości zaliczenia wydatków związanych z zakupem psa i jego utrzymaniem do kosztów uzyskania przychodów wystąpi wówczas, gdy:
1. Zakupiony pies będzie niewłaściwej rasy
Tak było w przypadku podatniczki, która prowadzi doradztwo podatkowe w wydzielonej części swojego mieszkania. W celu ochrony mieszkania i dokumentów firmowych zakupiła dwa psy rasy hawańczyk. Jej zdaniem „W sytuacji zagrożenia Psy mogą podjąć odpowiednie działania, znacznie zwiększając szanse na uniknięcie zniszczeń, strat materialnych czy kradzieży w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej”.
W interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 6 listopada 2024 r. (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.640.2024.5.AK) Dyrektor KIS stwierdził:
„Trudno zgodzić się z Panią, że tego rodzaju psy mogą pełnić rolę obronną/ostrzegawczą. (-) Nie można obiektywnie uznać, że wydatki ponoszone na wyżywienie oraz opiekę weterynaryjną Pani psów, które – jak wynika z opisu rasy – są psami przyjaźnie nastawionymi do ludzi (-) mogą przyczynić się do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa prowadzonej działalności gospodarczej”.
Stąd też „(-) wydatki ponoszone na utrzymanie psów nie przyczyniają się do powstania Pani przychodów lub zachowania (zabezpieczenia) ich źródeł. Służą one raczej realizacji jej potrzeb osobistych, a ich ewentualne przyczynienie się do zachowania, zabezpieczenia przychodów jest jedynie iluzoryczne”.
2. Pies nie może być maskotką firmy
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał że pies jest „(-) maskotką firmy” edukacyjnej „(-) co przekłada się na wzrost jej popularności oraz rozpoznawalności. Publikuje Pan jego zdjęcia w mediach społecznościowych, tworzy materiały do nauki z jego wizerunkiem oraz występuje on w trakcie zajęć (-)”. Jego wizerunek „(-) jest wykorzystywany w celach marketingowych, przyciągając uwagę potencjalnych klientów, a także jest ceniony przez obecnych uczniów”.
W interpretacji indywidualnej z dnia 24 stycznia 2024 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.768.2023.2.KP) organ skarbowy wyraził następujący pogląd:
„Nie kwestionując prawa przedsiębiorców do reklamowania się w dowolny sposób, trudno jest znaleźć racjonalne powiązanie wizerunku zwierzęcia z profesjonalną nauką języków obcych. Nawet jeśli przyjąć, że zwierzę «ociepla» wizerunek firmy, «zmiękcza» potencjalnego klienta, to trudno jest uznać, że będzie mieć to rozsądne, możliwe do zaakceptowania przełożenie na prowadzoną działalność gospodarczą.
(-) Z wniosku nie wynika, aby brak posiadania (…) spowodował utratę przez Pana przychodów, czy też samo zagrożenie tą utratą. Wydatki poniesione na utrzymanie (…) nie mają ścisłego i niebudzącego wątpliwości związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w branży związanej z nauką języków obcych”.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił wcześniej wydane interpretacje indywidualne
Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) ostatnio zmienił z urzędu, czyli z własnej inicjatywy dwie wcześniej wydane interpretacje indywidualne dotyczące wydatków na psa rozliczanych w kosztach podatkowych. Powyższe zmiany były niekorzystne dla podatników.
Szef KAS zmienił interpretację indywidualną Dyrektora KIS z 16 marca 2023 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.25.2023.2.KK). Z treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynikało, że zakupiony pies:
„(-) pełni trzy zasadnicze funkcje, tj. obronną, terapeutyczną i marketingową. Pierwsza ma polegać na zabezpieczaniu pracowników biura rachunkowego przed potencjalnie niebezpiecznymi zachowaniami jego klientów, druga sprowadza się do pozytywnego oddziaływania obecności psa na atmosferę pracy w biurze i relacje między pracownikami, trzecia to wykorzystanie wizerunku psa w celach marketingowych”.
W zmienionej interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2024 r. (sygn. DOP4.8221.53.2024.GEFH) Szef KAS uznał:
„(-) że wydatki na zakup i utrzymanie psa nie mają związku z uzyskiwanym przychodem z działalności spółki (-). Należy przypuszczać, że służą one realizacji potrzeb osobistych pracownika Spółki, a ich ewentualne przyczynienie się do powstania lub zwiększenia przychodów Wnioskodawcy jest iluzoryczne. Wobec tego nie można stwierdzić, że skutkują one generowaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym stanowią koszty uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o CIT”
Szef KAS zmienił interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 6 czerwca 2023 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.158.2023.2.PK). We wniosku o jej wydanie spółka planuje „(-) rozpocząć świadczenie nowej usługi edukacyjnej, polegającej na mentoringu w zakresie programowania, optymalizacji procesów / konsultingu internetowego”. W celach marketingowo-reklamowych planuje wykorzystać wizerunek zakupionego psa . Jego zdjęcia „(-) będą umieszczane na stronie internetowej A., artykułach firmowych oraz w innych materiałach promocyjnych, czy też wykorzystywane w social mediach (post + zdjęcie psa)”.
W zmienionej w dniu 19 sierpnia 2024 r. niniejszej interpretacji podatkowej (sygn.. DOP4.8221.23.2024.GEFH) Szef KAS stwierdził, że:
„(-) trudno dostrzec związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wydatkami na zakup i utrzymanie psa, a zwiększeniem przychodu z tytułu prowadzonych szkoleń z oprogramowania. (-) Obiektywnie trudno uznać, że pies wpływa na ilość i jakość prowadzonych szkoleń lub mentoringu z zakresu oprogramowania, a tym samym zwiększa korzyści ze świadczonych przez Spółkę usług edukacyjnych”
Dlatego też „(-) wydatki na zakup i utrzymanie psa (-) służą realizacji potrzeb osobistych, a ich ewentualne przyczynienie się do powstania przychodu jest czysto teoretyczne”.
Podsumujmy
Wydatki związane z zakupem i utrzymaniem psa nie zawsze będą kosztem uzyskania przychodów. Nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z posiadaniem psa, który stróżuje w kilku miejscach.
„Niemożliwe bowiem jest, aby pies chronił dokumenty i sprzęt w wynajmowanym mieszkaniu w sytuacji, gdy stróżuje na (…)., w samochodzie, pomieszczeniach u klienta itp. I odwrotnie, w jaki sposób miałby pilnować dokumentów i sprzętu w wynajmowanym lokalu – co do którego nota bene płaci Pani ubezpieczenie – w sytuacji, gdy go tam nie ma. Co więcej, nie da się tego powiązać z tym, że – jak Pani twierdzi – psa będzie Pani „wykorzystywać” w celach prywatnych w 60%”. Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 30 września 2024 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.560.2024.2.AWO).
W przypadku, gdy pies pilnuje firmy mieszczącej się w domu lub mieszkaniu przedsiębiorcy wtedy kosztem uzyskania przychodu będą wydatki ponoszone w części w jakiej pies jest wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Podstawa prawna:
- 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226).
- 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805).
Stan prawny na dzień _____________________ roku
Małgorzata Gach, Wanda Książek