Dyrektywa Omnibus : Zmiany w ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług (2)

Przypomnijmy

Nowy obowiązek przedsiębiorcy o indywidualnym ustalaniu ceny wprowadza projektowany art. 12 pkt 5a ustawy o prawach konsumenta. Przed zawarciem umowy na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta o „indywidualnym dostosowaniu ceny na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, jeżeli przedsiębiorca takie stosuje”. Jak podaje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości:

„Zautomatyzowane podejmowanie decyzji (…) ma miejsce np. podczas zakupów dokonywanych przez Internet, gdy odpowiednie algorytmy dostosowują ceny do danego konsumenta lub kategorii konsumentów” [2].

O tym jakie inne projektowane zmiany w prawie konsumenckim wprowadzi dyrektywa Omnibus pisaliśmy w artykule: Dyrektywa Omnibus: Będą zmiany w ustawie o prawach konsumenta 2022 (1)

Jakie rozwiązania prawne w zakresie obniżek cen towaru lub usługi zostały przedstawione w projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw ?

W projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw [3] przedstawione zostały rozwiązania prawne w zakresie promocji towaru lub usługi. Dokonane zostały istotne zmiany w ustawie z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 178).

W proponowanym art. 4 podano:

 „Art. 4. 1. W miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług uwidacznia się cenę oraz cenę jednostkową towaru lub usługi w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen.

2. W każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
3. Jeżeli dany towar lub dana usługa są oferowane do sprzedaży w okresie krótszym niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie od dnia oferowania tego towaru lub tej usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki.
4. W przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki, z zastrzeżeniem, że termin, o którym mowa w ust. 2 i 3, nie ma zastosowania.
5. Jeżeli sprzedawca reklamuje towar lub usługę wraz z ceną, przepisy ust. 1–4 stosuje się.
6. Minister właściwy do spraw gospodarki po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób uwidaczniania cen towarów i usług, w tym cen jednostkowych towarów lub usług, oraz informacji o obniżonej cenie,

2) wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów lub usług – mając na uwadze potrzebę zapewnienia dostępności informacji o cenie, a także uwzględniając przypadki, gdy uwidocznienie ceny jednostkowej towaru lub usługi nie byłoby przydatne ze względu na rodzaj lub przeznaczenie towaru lub usługi”.

W jaki sposób proponowana zmiana została uzasadniona?

Jak wskazano w projekcie „(…) art. 4 ust. 2 będzie miał zastosowanie do każdej obniżki ceny, która jest komunikowana konsumentom przez przedsiębiorcę, który jest faktyczną stroną umowy z konsumentem”. Należy podkreślić, że „że zakres przepisu dotyczy każdego skierowania informacji o obniżce ceny bez względu na formę tego komunikatu, np. przez jednostkowe uwidocznienie ceny na towarze, w reklamie, gazetce promocyjnej”.

Przedsiębiorca może informować konsumentów o obniżkach cen w różnych formach:

„(…) na przykład (…) w ujęciu procentowym (%), np. «20% taniej», lub w postaci konkretnej kwoty, np. «10 złotych taniej», przez podanie nowej (niższej) ceny wraz z podaniem poprzednio stosowanej (wyższej) ceny. Poprzednia cena może zostać przedstawiona w formie przekreślonej, np. «teraz 50 zł, było 100 zł», lub «50 zł/100 zł», za pomocą jakiejkolwiek innej techniki promocyjnej, np. «dzisiaj taniej o kwotę VAT», która informuje konsumenta, że obniżka ceny jest równa wartości podatku VAT (co nie oznacza, że podatek VAT nie jest pobierany), przez przedstawianie aktualnej ceny jako ceny «wyjściowej» lub podobnej i podanie wyższej ceny jako nadchodzącej ceny normalnej. Przepis ma zastosowanie do sytuacji, w których przedsiębiorca informuje o obniżkach cen zarówno wtedy, gdy dotyczą one konkretnego towaru lub konkretnych towarów w ofercie sprzedawcy, jak i wtedy, gdy sprzedawca przekazuje ogólną informację o obniżce cen” [4].

„Art. 4 ust. 2 ma zastosowanie niezależnie od tego, czy informowanie o obniżce ceny wskazuje na mierzalną obniżkę ceny. Na przykład przepisowi temu podlegają również ogłoszenia takie jak „«wyprzedaż», «oferta specjalna» lub «promocja z okazji Czarnego Piątku», które stwarzają wrażenie obniżki cen, a w odniesieniu do towarów, których dotyczy takie ogłoszenie, należy podać «wcześniejszą» cenę” [5].

Ważne!

Ustawa nowelizująca jest obecnie na etapie legislacyjnym.

Źródło: Sejm RP, Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw

Objaśnienia:

[1] dyrektywa Omnibus : Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r .zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (Dz. Urz. UE L 328 z 2019 r. str. 7)

[2] Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Implementacja tzw. dyrektywy Omnibus. Zmiany w prawie konsumenckim (dostęp w dniu 16 sierpnia)

[3] Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw  znajduje  się na stronie internetowej Sejmu RP (dostęp w dniu 16 sierpnia 2022 r.)

[4] , [5] Tamże

Małgorzata Gach

Wanda Książek