Podatek od Bitcoina i obrotu innymi kryptowalutami

Artykuł zewnętrzny

Najbardziej rozpoznawalną z kryptowalutą i niemalże synonimem całego rynku wirtualnych pieniędzy jest Bitcoin. W ciągu kilku ostatnich lat pojawiły się jednak inne waluty wirtualne (tzw. „altcoiny”) takie jak Ethereum, Tether, Ripple, Bitcoin Satoshi Vision, Litecoin, Binance Coin, EOS i Cardano. Mnogość kryptowalut sprzyja ich wykorzystywaniu. Wirtualnymi walutami płaci się za towary i usługi, inwestuje się nimi na giełdach, wymienia na inne waluty, czy nawet wypłaca w formie narodowych banknotów i monet. Obrót każdą z tych kryptowalut wiąże się z obowiązkiem odprowadzania konkretnych podatków.

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)?

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 – dalej Ustawa o PIT), wskazuje, że przychody ze zbycia Bitcoinów jako waluty wirtualnej zalicza się do przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt. 11) Ustawy o PIT), co ma swoje dalsze konsekwencje w zakresie stawki podatku jak i sposobu zapłaty tego podatku.

Zaznaczyć trzeba, że definicję wirtualnej waluty możemy znaleźć w Ustawie z dnia 1 marca 2018 r o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Ustawa ta generalnie wskazuje, że walutą wirtualną jest „cyfrowe odzwierciedlenie wartości”, które dodatkowo musi spełniać inne jeszcze warunki. Ze względu na specyfikę walut wirtualnych, czasami mogą istnieć wątpliwości czy określona kryptowaluta mieści się w tym pojęciu czy też nie.

Jeśli jednak mamy do czynienia z walutą wirtualną, to zgodnie z art. 17 ust. 1f Ustawy o PIT:

„Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.”

Zgodnie z powyższym przepisem wymiana jednej kryptowaluty na inną nie jest zbyciem, a zatem nie wiąże się z powstanie przychodu do opodatkowania. Inaczej będzie natomiast w przypadku wymiany Bitcoinów na towar czy usługę.

W przypadku osób, których obejmuje podatek od Bitcoina oraz innych kryptowalut, kluczowym będzie rozliczenie się z przychodu uzyskanego z tytułu obrotu kryptowalutami za pośrednictwem formularza PIT-38 w źródle „kapitały pieniężne”. PIT-38 składa się w terminie do końca kwietnia kolejnego roku kalendarzowego i wtedy też trzeba zapłacić podatek PIT. Ważne jest, że w przypadku Bitcoina brak jest obowiązku rozliczeń podatkowych w trakcie roku kalendarzowego.

Podatek od Bitcoina wynosi 19% od kwoty dochodu. Oznacza to, że przychód uzyskany z obrotu kryptowalutami można pomniejszych o koszty uzyskania przychodów.

I tutaj od 1 stycznia 2019 r obowiązuje nowy przepis art. 22 ust. 14 Ustawy o PIT, który precyzuje, że:

„Koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej stanowią udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu”. W tym ostatnim zakresie chodzi o podmioty zajmujące się m.in. wymianą walut wirtualnych w tym także na środki płatnicze.

Ciekawym orzeczeniem dotyczącym ww. kwestii wydatków bezpośrednich na nabycie waluty wirtualnej był wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 lipca 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 285/20. Czytamy w nim:

Do technicznych warunków nabycia waluty wirtualnej metodą Proof of Work należy posiadanie odpowiednio wydajnego sprzętu podłączonego do sieci i poniesienie wydatków na zwiększone zużycie energii elektrycznej w celu zasilania tego sprzętu. Tym samym jest jasne, że wykopanie waluty wirtualnej metodą wskazaną przez skarżącą nie jest możliwe bez użycia przeznaczonego do tego celu sprzętu i zużycia w tym właśnie celu energii elektrycznej. Innymi słowy – bez wydatków na ten cel nie dojdzie do nabycia wirtualnej waluty, poniesienie ich natomiast gwarantuje jej wykopanie.”

W orzeczeniu tym WSA potwierdził zatem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup sprzętu do kopania waluty wirtualnej oraz wydatków na zakup energii elektrycznej zużywanej przez ten sprzęt.

Danina solidarnościowa

Zbywający waluty wirtualne musza się także liczyć z obowiązkiem zapłaty tzw. daniny solidarnościowej. Dochody z kryptowalut są bowiem doliczane do innych dochodów podatników PIT, z którymi wiąże się taka danina. Warto wiedzieć, że jest to dodatkowy podatek w wysokości 4% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł dochodu. Na szczęście nie wszystkie dochody podatnika są przyjmowane do kalkulacji tego podatku.

Podatek od towarów i usług (VAT)

Zgodnie z przepisami obrót kryptowalutami traktowany jest jako świadczenie usług elektronicznych, a co za tym idzie, powinien być on opodatkowany 23% podatkiem VAT. Jednakże art. 43 ust.1 pkt 7. Ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 685) zwalnia osoby uzyskujące przychód z obrotu kryptowalutami z obowiązku płacenia tego podatku, pod warunkiem, że miejscem świadczenia tych czynności będzie terytorium Polski. Zwolnienie takie potwierdza m.in. interpretacja Dyrektora KIS z dnia 20 września 2018 r. znak: 0115-KDIT1-1.4012.450.2018.2.MN.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Obecnie sprzedaż i zamiana walut wirtualnych jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z treści art. 9 pkt. 1a) Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który mówi, że zwalnia się od tego podatku „sprzedaż i zamianę walut wirtualnych w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2019 r. poz. 1115, z późn. zm.).

Podsumowanie

Jak widać, mimo że mowa o walucie wirtualnej, podatek od Bitcoina odprowadzać trzeba. Dochód uzyskany z obrotu kryptowalutami podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podatnicy zwolnieni są natomiast z obowiązku płacenia podatku VAT (o ile transakcja odbyła się na terenie RP), oraz od podatku od czynności cywilnoprawnych.

Więcej na temat samego Bitcoina i wspomnianych wyżej podatków od kryptowalut przeczytasz pod linkiem https://odkryjbitcoin.pl/bitcoin-podatki/