Paragon fiskalny z NIP nabywcy do kwoty 450 zł – problemy podatników

Z § 2 pkt 16 Rozporządzenia MF w sprawie kas rejestrujących [1] wynika, że paragon fiskalny lub faktura  stanowią dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy dla nabywcy, potwierdzający dokonanie sprzedaży.

Zgodnie z  art. 2 pkt 31 ustawy o VAT [2]  faktura jest dokument księgowy w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie. Elementy faktury zawiera art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.

Faktura uproszczona, czym jest

W świetle art. 106 ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT wystawiony paragon fiskalny z NIP nabywcy do kwoty 450 zł  lub 100 euro stanowi fakturę uproszczoną.

Szczegółowo wyjaśnia to Ministerstwo Finansów w wydanych Objaśnieniach podatkowych z 16 października 2020 r. dotyczące  uznania paragonów fiskalnych za faktury uproszczone.

W interpretacji indywidualnej z 10 czerwca 2021 r., (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.181.2021.1.MT) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wskazał, że:

„paragon dokumentujący sprzedaż do kwoty 450 zł brutto lub 100 euro, zawierający numer NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT, stanowi fakturę uproszczoną, traktowaną jak zwykła faktura. W praktyce oznacza to, że nabywca otrzymuje paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż, stanowiący jednocześnie fakturę uproszczoną”. Zatem „Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z Paragonów z NIP do kwoty 450 zł, które to paragony dokumentują nabycie towarów i usług wykorzystywanych do działalności opodatkowanej podatkiem VAT”.

Sprawdź: MF: Paragon fiskalny na kwotę do 450 zł z NIP nabywcy jest fakturą uproszczoną

Podatnicy mają problemy interpretacyjne …

Podatnicy mają wątpliwości co do prawidłowego interpretowania przepisów podatkowych dotyczących uznania paragonu fiskalnego za fakturę uproszczoną. W ostatnio wydanych interpretacjach indywidualnych Dyrektor KIS wyjaśnił kilka kwestii prawnopodatkowych.

Podatnicy pytali najczęściej o:

• możliwość wystawienia faktury VAT do paragonu do kwoty 450 zł brutto,
• możliwość wystawienia faktury zbiorczej do paragonów fiskalnych,
• możliwość przesłania faktury uproszczonej drogą elektroniczną,
• uznanie umowy o świadczenie usług jako faktury uproszczonej.

Czy podatnik  może wystawić fakturę VAT do paragonu z NIP nabywcy do kwoty 450 zł lub 100 euro brutto?

W  interpretacji indywidualnej (sygn. 0112-KDIL3.4012.664.2020.1.MS) z dnia 12 stycznia 2021 r. organ skarbowy wyjaśnił:

„Wnioskodawca nie ma prawa do wystawiania faktury VAT do wystawionych uprzednio paragonów fiskalnych (…) gdy kwota należności ogółem z danej sprzedaży nie przekracza kwoty 450,00 zł lub 100 EURO (brutto). Powyższego nie zmienia fakt, że paragon fiskalny zawierający NIP tego nabywcy zostanie zwrócony Wnioskodawcy”.

W praktyce oznacza to, że nabywca otrzymuje paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż, stanowiący jednocześnie fakturę uproszczoną.

Natomiast w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 14 lipca 2022 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.231.2022.1.LS) Dyrektor KIS podkreślił:

„Jeżeli nabywca chce otrzymać fakturę zwykłą dokumentującą sprzedaż na kwotę nieprzekraczającą 450 zł albo 100 euro brutto, wówczas nabywca powinien wyrazić swoje żądanie zanim zafiskalizuje Pani sprzedaż za pośrednictwem kasy fiskalnej. W takim przypadku nie powinna Pani ujmować sprzedaży na kasie rejestrującej, tylko powinna Pani wystawić nabywcy fakturę zwykłą, według przepisów dotyczących wystawienia faktur.

Zatem, jeżeli dokonuje/będzie Pani dokonywać sprzedaży na kwotę nieprzekraczającą 450 zł lub 100 euro brutto (jeżeli kwota ta określona jest w euro) dokumentowanej paragonem fiskalnym zawierającym NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane ustawą (faktura uproszczona), to nie może/nie będzie Pani mogła z tytułu tej sprzedaży wystawiać dla nabywcy kolejnej faktury. W takiej sytuacji musi Pani odmówić nabywcy wystawienia zwykłej faktury. Jedna sprzedaż nie może bowiem być dokumentowana dwoma fakturami (fakturą uproszczoną – paragonem z NIP, oraz fakturą zwykłą)”.

Tożsame stanowisko zostało przedstawione w dwóch interpretacjach indywidualnych wydanych w dniu 8 stycznia 2021 :  (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.809.2020.2.ALN), (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.819.2020.2.ALN) oraz interpretacji indywidualnej (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.849.2020.2.JM) wydanej  5 marca 2021 r.

A gdyby podatnik wystawił „zwykłą” fakturę do paragonu fiskalnego z NIP nabywcy …

„W przypadku wystawienia faktury uproszczonej – paragonu dokumentującego sprzedaż do kwoty 450 zł lub 100 euro, zawierającego numer NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy – brak jest uzasadnienia na dodatkowe potwierdzenie zakupu «zwykłą»  fakturą.

W takiej bowiem sytuacji dochodzi/dojdzie do podwójnego udokumentowania tej samej transakcji dwiema fakturami w rozumieniu przepisów ustawy, tj. najpierw fakturą uproszoną, o której mowa w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy i później „zwykłą” fakturą wystawioną zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy. W konsekwencji takich działań dochodzi/dojdzie do wprowadzenia do obrotu prawnego dwóch faktur (dwa równorzędne dokumenty w świetle przepisów ustawy) dokumentujących tę samą sprzedaż, co dla sprzedawcy skutkuje/będzie skutkować obowiązkiem zapłaty wynikającej z obu tych dokumentów kwoty podatku”

Tak wynika z interpretacji indywidualnej (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.849.2020.2.JM) wydanej przez Dyrektora KIS w dniu 5 marca 2021 r.

Czy jest możliwe przesłanie faktury uproszczonej do klienta wysłanie drogą elektroniczną ?

Z art. 111 ust. 3a pkt 1 lit. a-b ustawy o VAT wynika, że:

„Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani:

1) wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:

a) w postaci papierowej lub

b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony”.

Potwierdza to Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.162.2022.1.JG) z dnia 6 lipca 2022 r.

„W omawianej sytuacji nabywca wraz z podpisaniem umowy i wskazaniem adresu e-mail wyraża zgodę na otrzymywanie faktur dokumentujących transakcje sprzedaży w postaci elektronicznej. Zatem wysłanie faktury uproszczonej, o której mowa w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy w formacie PDF (faktury elektroniczna) na wskazany przez nabywcę adres e-mail, zgodnie z jego żądaniem oznacza, że dokument został nabywcy udostępniony (przydzielony) i w odniesieniu do faktury elektronicznej świadczy o tym, że wypełniony został warunek, o którym mowa w art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy, tj. wydano fakturę nabywcy.

W konsekwencji należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że planowane przez Niego wysyłanie faktury elektronicznej w formacie pliku PDF na adres e-mailowy wskazany przez nabywcę w umowie, będzie spełniało przesłanki do uznania, że nastąpi wydanie faktury w myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy”.

Czy podatnik może wystawić fakturę zbiorczą do paragonów fiskalnych  dokumentujących sprzedaż poniżej kwoty 450 zł brutto z NIP nabywcy?

Odpowiedź na to pytanie  zawiera interpretacja indywidualna (sygn.: 0113-KDIPT1-3.4012.809.2020.2.ALN) wydana przez Dyrektora KIS w dniu 8 stycznia 2021 r.:

 „Skoro paragony te uznane są za faktury, to nie ma możliwości wystawienia faktury zbiorczej do faktury. Faktura zbiorcza może dokumentować sprzedaż towarów lub usług z danego miesiąca czy innego okresu rozliczeniowego, natomiast nie może dokumentować sprzedaży już zafakturowanej.

Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, kto wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązany do jego zapłaty, w związku z tym poprzez wystawienie faktury zbiorczej do faktur uproszczonych u sprzedawcy powstaje ryzyko zapłaty podwójnego VAT, bowiem wystawi on dwie faktury dokumentujące tę samą transakcję – fakturę uproszczoną i później fakturę zbiorczą obejmującą sprzedaż udokumentowaną fakturą uproszczoną.”

W interpretacji indywidualnej (sygn. 0112-KDIL3.4012.591.2020.2.MS) z dnia 20 listopada 2020 r. organ skarbowy podkreślił:

„Na gruncie przepisów ustawy o VAT możliwe jest jedynie wystawianie faktur zbiorczych do paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż powyżej kwoty 450 zł brutto (100 euro), posiadających numer NIP nabywcy, gdyż takie paragony fiskalne nie stanowią faktury”.

Czy podatnik może wystawić fakturę korygującą lub notę korygującą do faktury uproszczonej w celu zmiany błędnego nr NIP nabywcy?

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej:

„Wnioskodawca wskazał, że może zdarzyć się sytuacja, że klient w wyniku pomyłki wskazuje NIP innego podmiotu (np. posiada dwie firmy). Następnie klient zgłasza się z paragonem fiskalnym będącym fakturą uproszczoną, żądając skorygowania otrzymanego dokumentu poprzez zmianę pierwotnie podanego NIP na NIP prawidłowy podmiotu, który rzeczywiście dokonywał zakupu towarów/usług.(…)”.

Dyrektor KIS podał, że:

„możliwość wystawienia noty korygującej zgodnie z art. 106k ustawy do paragonu fiskalnego, będącego fakturą uproszczoną (…) zależy od rodzaju błędu. Tut. Organ wskazuje, że chodzi głównie o wskazaną powyżej tzw. oczywistą pomyłkę. Tego rodzaju błędy, polegają na braku jednej cyfry, przestawieniu cyfr lub błędnej jednej cyfrze w numerze NIP. Oczywistej pomyłki nie należy utożsamiać z błędami typu: brak numeru NIP na paragonie, numer NIP innego podatnika, lub numer typu 9999999999. W takich sytuacjach nie można wystawić noty do takiego paragonu.

(…) W konsekwencji (…) stwierdzić należy, że gdy paragon fiskalny do kwoty 450 zł zawiera NIP innego niż nabywca podmiotu, nie jest możliwa zmiana pierwotnie wykazanego na fakturze uproszczonej numeru NIP na numer NIP prawidłowy (podmiotu rzeczywiście nabywającego towary/usługi) poprzez wystawienie faktury korygującej lub akceptację noty korygującej, taka sytuacja jest możliwa tylko w przypadku wystąpienia opisanej powyżej oczywistej omyłki” (interpretacja indywidualna (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.699.2020.1.JG) z dnia 18 lutego 2021 r.).

Czy zmodyfikowana umowa o świadczenie usług do kwoty 450 zł jest fakturą uproszczoną?

Wnioskodawca, czynny podatnikiem VAT  prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług prawnych i doradztwa podatkowego. Wnioskodawca chciałby wiedzieć czy w sytuacji:

„gdy umowa będzie zawierała dane wymienione w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT i jednocześnie będzie dotyczyła usługi, której wartość należności ogółem nie przekroczy 450 zł, to będzie stanowiła fakturę uproszczoną i Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wystawienia zwyczajnej faktury”.

Organ interpretacyjny wyjaśnił:

„Umowa jest porozumieniem dwóch lub więcej stron ustalającym ich wzajemne prawa lub obowiązki. Wyraźne oznaczenie tego dokumentu jako umowa powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT. Zatem umowa nie stanowi faktury, ani faktury uproszczonej.(…) . W rozpatrywanej sprawie wykonanie usługi przez Wnioskodawcę powinno być udokumentowane fakturą VAT lub paragonem fiskalnym z numerem NIP nabywcy do wartości 450 zł (uznanym za fakturę uproszczoną)” – interpretacja indywidualna (sygn.: 0111-KDIB3-1.4012.860.2020.1.ASY) z dnia 9 lutego 2021 r.

Podstawa prawna: Art. 2 pkt 31, art. 111 ust. 3a pkt 1 lit. a-b, art. 106e ust. 1, art. 106e ust. 5 pkt 3 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. 2022. 931)

Objaśnienie:

[1] ustawa o VAT: Ustawa o VAT : Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. 2022. 931),

[2] Rozporządzenie MF w sprawie kas rejestrujących : Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (t.j. Dz. U. 2021.1625),

Stan prawny na dzień 13 września 2022 roku

Małgorzata Gach

Wanda Książek