Prawo podatkowe
Czy po zmianie przepisów podatnik może złożyć czynny żal w formie elektronicznej?
Od dnia 5 października 2021 r. zmieniła się treść art. 16 par. 4 Kodeksu karnego skarbowego (K.k.s.). w zakresie formy składania zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego tzw. «czynnego żalu» przez podatników.
Przypomnijmy …
Instytucja «czynnego żalu» jest uregulowana w art. 16 K.k.s. Podatnicy, którzy we właściwym czasie powiadomią organ podatkowy o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego oraz dołączą zalegle dokumenty (np. zeznanie podatkowe) lub dowody zapłaty należności podatkowej nie będą ponosić sankcji z tytułu naruszenia obowiązujących przepisów prawa. Tak będzie wtedy, gdy urząd skarbowy jeszcze nie wie o zaistniałym zdarzeniu podatkowym.
Zobacz także:
Zmiana treści art. 16 par. 4 Kodeksu karnego skarbowego – wątpliwości podatników
W obecnym stanie prawnym art. 16 par. 4 K.k.s. posiada następującą treść „Zawiadomienie wnosi się na piśmie albo ustnie do protokołu”.
Niniejsza zmiana została wprowadzona do K.k.s. przez art. 89 pkt 1 Ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. 2020. 2320). Określenie składania czegoś „na piśmie” w pierwszej kolejności kojarzy się z wersją papierową. I tutaj podatnicy mają wątpliwości, czy tzw. czynny żal mogą składać elektronicznie, skoro brak na ten temat jednoznacznej regulacji prawnej.
Pisałyśmy o tym w artykule:
Na Twitterze Ministerstwo Finansów podało:
❗️Złożenie czynnego żalu drogą elektroniczną od 5 października 2021 r. pozostaje skuteczne.
Zmiany w art. 16 § 4 Kodeksu karnego skarbowego wprowadzone ustawą o doręczeniach elektronicznych nie modyfikują treści merytorycznej przewidzianych tam regulacji.”
Ministerstwo Finansów wydało także Komunikat
W dniu 13 października 2021 r. Ministerstwo Finansów (MF) wydało Komunikat w którym podało, że zmiana w art. 16 par. 4 K.k.s. „ma wyłącznie charakter dostosowawczy, bez jakichkolwiek modyfikacji treści merytorycznej. Stąd też, od 5 października 2021 r., złożenie czynnego żalu drogą elektroniczną (np. e-PUAP, e-Urząd Skarbowy) jest skuteczne”.
Resort finansów wyjaśnił, „że zmiana w zakresie stosownej w przepisach prawa terminologii – polegająca m.in. na zamianie wyrazu „pisemnie” na wyrażenie „na piśmie” – miała na celu zrównoważenie postaci papierowej z postacią elektroniczną”.
Co na ten temat podaje projektodawca ustawy o doręczeniach elektronicznych?
W projekcie ustawy o doręczeniach elektronicznych z dnia 6 lutego 2020 r. (druk 239, str. 240) czytamy: „W trakcie analizy przepisów ustaw zidentyfikowano również kwestię różnorodności pojęciowej w obszarze określania formy załatwiania spraw (forma pisemna, forma dokumentu elektronicznego, pisemnie, na piśmie). (…) Konkluzję z tych analiz oraz intencję projektowanych zmian w tym obszarze w niżej wymienionych przepisach odzwierciedla następująca reguła: <<Sprawy załatwiane są na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej. Pisma utrwalone w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Pisma utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym>>”.
Podsumujmy …
Jak wskazano powyżej z uzasadnienia do ustawy o doręczeniach elektronicznych wynika, że „na piśmie” oznacza także pisma utrwalone w postaci elektronicznej podpisane np. kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym.
Zaznaczyć jednak trzeba, że znowelizowany artykuł 16 par. 4 K.k.s. nie jest w tym zakresie jednoznaczny, zaś interpretacja przepisów nie powinna wynikać ani z uzasadnienia do ustawy, ani też z informacji na twitterze ani też z komunikatów MF, ponieważ nie są one źródłem prawa na terenie RP [1].
Podatnik w każdym przypadku powinien być pewien jak kształtują się zarówno jego obowiązki jak i prawa, w tym także czy złożony przez niego przez internet czynny żal organ podatkowy uzna za skuteczny. Wskazane byłoby zatem odpowiednie doprecyzowanie przepisów w tym zakresie.
Źródło:
- Ustawa o doręczeniach elektronicznych,
- e-Czynny żal w sprawach karno-skarbowych wciąż możliwy i skuteczny, Ministerstwo Finansów, https://www.gov.pl/web/finanse/e-czynny-zal-w-sprawach-karno-skarbowych-wciaz-mozliwy-i-skuteczny
Podstawa prawna:
– art. 16 par. 4 Kodeksu karnego skarbowego (t.j. Dz. U. 2021. 408, ze zm.)
Objaśnienie:
[1] Z art. 87 Konstytucji RP wynika, że źródłem prawa jest m.in. ustawa. Akty prawa powszechnie obowiązującego publikowane są w Dzienniku Ustaw RP oraz w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”.
Małgorzata Gach
Wanda Książek
