Prawo spółek
Czy umowę pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu może podpisać inny członek zarządu?
Generalnie przedsiębiorcy zdają sobie sprawę, że Umowa pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu nie powinna być podpisana przez tę samą osobę. Potencjalny konflikt interesów i co do przedmiotu, a przede wszystkim wartości z takiej umowy, to to co na pierwszy „rzut oka” może budzić wątpliwości. Problem z właściwą reprezentacją spółki niektórzy chcieliby rozwiązywać na skróty, a mianowicie w ten sposób, aby umowę taką podpisał w imieniu spółki – w przypadku zarządu wieloosobowego – drugi członek zarządu.
Czy zatem inny członek zarządu może podpisać umowę pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu?
Takie rozwiązanie nie jest dopuszczalne prawnie.
Obowiązuje w tym zakresie bezwzględnie obowiązujący art. 210 § 1 K.s.h. Przepis ten stanowi, że:
W umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.
Ustawa nie wprowadza tutaj żadnej gradacji czyli kto w pierwszym rzędzie jest uprawniony do reprezentacji. Oczywista, jeśli spółka z o.o. nie ma rady nadzorczej, pozostaje tylko pełnomocnik wyznaczony uchwałą zgromadzenia wspólników.
Umowa pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu – co jeszcze warto wiedzieć?
Orzecznictwo sądowe i bogata doktryna prawa stoją tutaj na stanowisku, że:
- przepis ten nie może być modyfikowany np. w umowie spółki poprzez np. wprowadzenie zasady, że np. właśnie drugi/inny członek zarządu spółki może być umocowany, lub też kompetencja do wyznaczenia pełnomocnika delegowana będzie na rzecz osoby trzeciej,
- w przypadku reprezentacji przez radę nadzorczą umowa powinna być podpisana przez wszystkich członków rady, chyba że wyznaczą oni określoną osobę ze swojego grona do podpisania tej umowy,
- niedopuszczalne jest powołanie pełnomocnika do stałego reprezentowania spółki wobec członków zarządu bądź w odniesieniu do czynności określonego rodzaju, przyjmuje się że pełnomocnik powinien być wyznaczony każdorazowo w odniesieniu do poszczególnej czynności,
- nie jest dopuszczalne powołanie na pełnomocnika tego członka zarządu, z którym spółka zawiera umowę lub toczy spór, a także innego członka zarządu, jak również prokurenta spółki,
- naruszenie art. 210 § 1 KSH przy zawieraniu umów między spółką a członkiem zarządu prowadzi do nieważności tych umów,
- należy uznać, że art. 210 § 1 K.s.h. nie zakazuje dokonywania za spółkę czynności prawnych przez członka zarządu z inną spółką, za którą działa on również jako członek zarządu, np. jeśli umowa jest zawierana przez spółkę z o.o. i spółkę akcyjną, gdy oba te podmioty są reprezentowane przez tę samą osobę fizyczną.
Doktryna wypracowała inne jeszcze bardziej szczegółowe zasady dotyczące zawierania umów pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu. Przy czym niezależnie od wszystkiego należy uważać na tego typu umowy, a w razie wątpliwości przedyskutować je z prawnikiem.
